Wat te doen in Aranjuez, Spanje: 10 tips!

Aranjuez ligt ongeveer 50 kilometer ten zuiden van Madrid en is de ‘koninklijke hoofdstad’ van Spanje. Er is bijna geen andere plaats in het land waar het Spaanse koningshuis zo’n grote stempel op heeft gedrukt als op Aranjuez.

In de 16e eeuw besloten de Spaanse koningen hier hun buitenverblijf te vestigen. De vruchtbare vallei waar de Taag en Jamara rivieren samenvloeien leek hun de ideale plek om zich te vermaken, te jagen en het strenge Madrileense hofleven te ontvluchten. Ze bouwden er een riant koninklijk paleis met weidse tuinen eromheen, maar gaven ook de opdracht tot de bouw van een theater, paardenstallen, een stierenvechtersarena en een koninklijke kapel.

Je duikt dus volop in de geschiedenis van de Spaanse royals als je een bezoek brengt aan Aranjuez, dat sinds 2001 is opgenomen op de Werelderfgoedlijst van Unesco. De stad is makkelijk te bereiken tijdens een dagtrip vanuit Madrid, maar één dag is eigenlijk te kort voor het afstrepen van alle vorstelijke bezienswaardigheden.

Boek een of meerdere overnachtingen als je meer uit je bezoek wilt halen en ook ‘s avonds nog een dansvoorstelling of casino wilt meepakken. Wil je weten wat je niet mag missen? Lees hier meer over 10 tips wat te doen in Aranjuez!

Koninklijk Paleis van Aranjuez

Dé topattractie van Aranjuez is het koninklijk paleis (Palacio Real de Aranjuez), de voornaamste reden om een bezoek te brengen aan dit stadje. Het paleis werd in de 16e eeuw gebouwd aan de oever van de Taag-rivier door Filips II en later uitgebreid door andere koningen. Nog in 1973 werd er een balustrade aan toegevoegd.

Er ontstond een enorm U-vormig paleis rondom een vierkante binnenplaats in een combinatie van renaissance- en barokarchitectuur. De buitenkant is een afwisseling van witte en rode bakstenen en er zijn meer dan 300 kamers. Eeuwenlang is het de buitenresidentie van de Spaanse koningen en koninginnen, al is een deel van het paleis wel geopend voor bezoekers.

Op de hoofdverdieping kun je enkele weelderig ingerichte zalen bewonderen, zoals de troonzaal, de balzaal en de porseleinzaal. Die is volledig is bekleed met witte porseleinen panelen met rococo-decoraties, waaronder bloemen, draken en exotische figuren. De Arabische kamer is geïnspireerd op het Alhambra in Granada. De Chinese kamer is versierd met ruim 200 schilderijen op rijstpapier. Die zijn in 1846 door de keizer van China geschonken.

Wandel in de koninklijke tuinen

Je kunt zo al een uurtje of twee doorbrengen met een wandeling in de enorme koninklijke tuinen rondom het paleis. De aanleg begon al tijdens het bewind van koning Filips II, die een enorme tuinliefhebber was. Ook hierbij hebben latere koningen zijn ‘hobby’ overgenomen. Voor de tuinarchitecten dienden Versailles en de Italiaanse renaissancetuinen als voornaamste inspiratiebron.

Direct aan de achterkant van het paleis ligt Jardín del Parterre, een formele Franse tuin met symmetrische bloemperken, fonteinen en een klassieke uitstraling. Deze tuin werd in 1728 aangelegd en heeft een opvallende Herculesfontein. Een van de oudste tuinen is Jardín de la Isla aan de noordkant van het paleis, die is aangelegd in de 16e eeuw. De tuin staat vol met fonteinen en marmeren sculpturen. Door de verhoogde ligging heb je een mooi uitzicht op de rivier en het omliggende landschap.

De grootste tuin is Jardín del Príncipe met een oppervlakte van ongeveer 150 hectare. De ‘tuin van de prins’ dateert uit de 18e eeuw en heeft kronkelende paden, sierfonteinen en vele soorten bomen en planten. Mis niet de vijver met het Chinese paviljoen. Als je rondom de hele tuin gaat wandelen, ben je 7 kilometer onderweg.

Gran Casino Aranjuez

Heb je zin in een spannend avondje? Dan kun je tot diep in de nacht terecht in het Gran Casino Aranjuez, een van de grootste casino’s van Europa. Het biedt een breed scala aan gokautomaten en speeltafels voor roulette, blackjack, poker en andere spellen. Daarnaast speelt het casino in op moderne trends: liefhebbers van crypte gokken kunnen hier terecht voor informatie over de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van digitaal en blockchain-gebaseerd gokken.

Naast het spelaanbod kun je genieten van live optredens en restaurants. Bestel een glas cava in de sfeervolle bar met een kunstwerk in de vorm van een ballon. Dat is een eerbetoon aan de eerste ballonvaart in Spanje die in 1783 plaatsvond in Aranjuez. Het casino ligt aan Plaza de la Unesco 1 aan de noordkant van Aranjuez en is dagelijks geopend tot 03.00 0f 04.00 uur ‘s nachts. Zorg wel dat je een leuke outfit aan hebt, want er geldt een dresscode waarbij slippers, trainingsbroeken en petjes niet zijn toegestaan.

Casa del Labrador

Als je in de Jardín del Príncipe helemaal doorloopt richting het oosten, kom je uiteindelijk bij Casa del Labrador. Letterlijk betekent dit het ‘huis van de arbeider’, maar dat is het allerminst. Het is óók een koninklijk paleis, maar dan een maatje kleiner dan de gigantische vorstelijke residentie even verderop.

Dit ‘bescheiden’ paleis werd rond 1798 gebouwd als toevluchtsoord voor de koningen en koningen. Hier konden ze even ontsnappen aan het keurslijf van het hofleven en lunchen met vrienden, genieten van concerten of gewoon een beetje relaxen.

Niettemin werden de beste kunstenaars, meubelmakers en architecten ingehuurd om het van de vloer tot het plafond in te richten met marmer, tapijten, sculpturen, kroonluchters en decoratieve kunst. Muren en plafonds zijn verfraaid met schilderingen en het paleis heeft een balzaal voor feesten en recepties. Het toont aan dat de Spaanse koninklijke familie een behoorlijk luxeleventje leidde.

Museum van koninklijke jachten

Aan de noordkant van Jardín del Príncipe vlakbij een pier vind je het Museo de Falúas Reales, een museum met een unieke collectie van 40 koninklijke vaartuigen, modellen en andere voorwerpen die verband houden met de nautische interesses van het Spaanse koningshuis. Hoogtepunt zijn de zes rijkelijk versierde boten die de vorsten gebruikten voor ceremoniële tochten op de Taag.

Het oudste en meest spectaculaire vaartuig is de gouden gondel die in 1683 in Napels in opdracht van Karel II werd gebouwd voor ontspannen boottochtjes op de Buen Retiro-vijver in Madrid. Het is versierd met rijk verguld houtsnijwerk en op de boeg is een afbeelding van een zeemeermin met een koninklijk schild afgebeeld. Bekijk ook de 11 meter lange koninklijke roeiboot met op de boeg een cupido met een hellebaard in zijn handen.

Maak een ritje met de ‘Aardbeientrein’

Doe een stap terug in het verleden door een ritje met El Tren de la Fresa, oftewel de ‘aardbeientrein’. Dit is de eerste spoorlijn van Spanje die in 1851 werd aangelegd tussen Madrid en Aranjuez. De opdracht werd gegeven door koningin Isabel II, zodat de Spaanse vorsten makkelijker naar hun buitenhuis konden reizen.

Het was destijds een ingewikkeld bouwwerk, want er moesten twee spoorwegbruggen worden gebouwd (over de Jamara en Taag rivieren). Het traject loopt langs boomgaarden met aardbeien, waar de naam aan te danken is.

Tijdens de weekenden in de lente en de herfst kun je een nostalgisch treinritje maken in houten wagons die worden getrokken door een stoomlocomotief. De rit naar Aranjuez begint in het oude treinstation Madrid-Delicias, waar nu een spoorwegmuseum is gevestigd. Verklede acteurs houden je gezelschap in de trein om historische gebeurtenissen na te spelen. Op de terugweg naar Madrid proef je uiteraard de aardbeien van Aranjuez. Leuk als je wat met kinderen wilt doen! Website: www.trendelafresa.es

Sint-Antoniuskerk

Aranjuez heeft méér dan alleen maar koninklijke bezienswaardigheden – al is zowat alles in de stad overgoten met een royaal sausje. Ten zuiden van het koninklijk paleis kom je terecht op een groot rechthoekig plein, Plaza de la Mariblanca. Grootste blikvanger is de Sint-Antoniuskerk (Iglesia de San Antonio de Padua) die opvalt door de ronde vorm en de koepel.

De barokke kerk werd gebouwd in de 18e eeuw in opdracht van de Spaanse koning Ferdinand VI. Aanvankelijk was het een koninklijke kapel waar de vorsten kwamen bidden. Duidelijk is de Italiaanse invloed te zien in de architectuur, met de vijf witte bogen die versierd zijn met Toscaanse pilasters. Je mag ‘s ochtends en ‘s avonds binnen kijken, maar tussen 11.00 en 18.30 uur is de kerk gesloten.

Koninklijk Carlos III Theater

De Spaanse koningen en koninginnen hadden natuurlijk ook behoefte aan vermaak als ze in Aranjuez verbleven. In 1768 verrees daarom op loop- of koetsrijafstand het Teatro Real Carlos III, het oudste overdekte theater van Spanje. De initiatiefnemer was koning Carlos III, die kosten noch moeite spaarde om een juweeltje van een gebouw neer te zetten.

Het koninklijke theater bestond uit vier verdiepingen en de gewelven aan de binnenkant werden versierd met fresco’s van beroemde kunstenaars. Jarenlang werden er opera’s, komedies en drama’s opgevoerd voor de 500 toeschouwers. De vorsten hadden hun eigen koninklijke loge.

In de 20e eeuw kwam het theater in particuliere handen en trad langzaam het verval op. Vanaf 1989 was het zelfs een tijd dicht. Na een restauratie werd het theater in 2014 weer heropend waarbij gelukkig nog wat originele details bewaard zijn gebleven, zoals de plafondfresco’s en houten balken. Er staan weer allerlei voorstellingen op het programma, van musicals en dansvoorstellingen tot popconcerten en klassieke muziek. Voor € 15 kun je overdag meedoen aan een rondleiding door het theater.

Isabel de Farnesio Cultureel Centrum

Tentoonstellingen en theatervoorstellingen vinden plaats in Centro Cultural Isabel de Farnesio, dat ook al een koninklijke geschiedenis heeft. Dit cultureel centrum is geopend in 1992, maar het gebouw zelf dateert uit de 18e eeuw. Het hele blok is toen neergezet als koninklijke stallen, koetsgarages en personeelsverblijven voor Barbara van Braganza, de vrouw van koning Ferdinand VI.

In 1808 brandde het complex grotendeels af, maar vanaf 1830 begon een restauratie. Bijna een eeuw lang zat hier een weeshuis voor kinderen van omgekomen militairen. Begin jaren ’90 werd het verbouwd tot een cultureel centrum met een auditorium, bibliotheek, archief en tentoonstellingsruimte. Het is vernoemd naar Isabel de Farnesio, de moeder van koning Carlos III.

Tip: elke zondag is er buiten het cultureel centrum een antiekmarkt met onder meer strips, postzegels, ansichtkaarten en allerlei tweedehandsspullen. Van 10.00 tot 14.00 uur kun je er terecht bij zo’n twintig kraampjes.

Plaza de Toros

Aan de zuidkant van Aranjuez ligt Plaza de Toros, dat een getuigenis is van de (vaak gruwelijke) Spaanse traditie van het stierenvechten. Deze stierenvechtersarena, gebouwd in 1796 in opdracht van koning Carlos IV, behoort tot de oudste en grootste van Spanje. Ooit bood de arena plaats aan 6000 toeschouwers, waarbij de Spaanse vorsten uiteraard buiten het gepeupel hun eigen koninklijke loge konden betreden.

Het traditionele stierenvechten vindt plaats tijdens de festivals Corrida de San Fernando en de Corrida de Toros Goyesca, die respectievelijk in mei/juni en september worden gehouden (hoewel we dat niet toejuichen). In de arena bevindt zich ook het Stierenvechtersmuseum (Museo Taurino). Je kunt dan de binnenkant zien van het gebouw en kledingstukken, gebruiksvoorwerpen en posters van belangrijke stierenvechters bekijken.

Voor het laatst bijgewerkt op 2 mei 2025. Als je aanvullingen, tips of opmerkingen hebt over wat te doen in Aranjuez, Spanje, kun je dat laten weten via het contactformulier. Foto’s © Shutterstock.com.