Wat te doen in Hattem, Gelderland: 10 tips!

Hattem is een knus Hanzestadje onder de rook van Zwolle, op luttele afstand van de rivier de IJssel. Dit vroegere vestingstadje is niet heel groot, maar de historische binnenstad zit tjokvol monumenten die herinneren aan zijn eeuwenoude verleden. Hattem kreeg stadsrechten in 1299, maar eind 9e eeuw ontstond hier al een nederzetting met een paar hoeves.

Wandel door het compacte centrum en je proeft het rijke handelsverleden, met de koopmanshuizen, de 13-eeuwse kerk, de fotogenieke straatjes, de intieme pleinen en de middeleeuwse vibe. Het is niet verwonderlijk dat Hattem altijd kunstschilders heeft aangetrokken, zoals het stadje schittert tussen de IJssel en grasweides met koeien. In het stadsmuseum zie je daar treffende voorbeelden van, want daar hangen schilderijen van Jan Voerman sr. en jr., de bekendste kunstenaars van de stad.

Bekijk de restanten van de 14e-eeuwse vestingwerken, zoals de Dijkpoort, een stuk stadsmuur en een deel van kasteel De Dikke Tinne. Ooit was dit de kleinste burcht met de dikste muren van Nederland. Veel is er niet meer van over, maar in de voorburcht kun je wel eten in het beste restaurant van Hattem. Voor zoetigheden is het Bakkerijmuseum niet te missen, terwijl het Anton Pieck Museum je laat kennismaken met het creatieve brein achter het Sprookjesbos in De Efteling.

Voor uitstapjes in de buitenlucht kun je de uiterwaarden van de IJssel verkennen tijdens een wandeling of een boottocht. Desnoods maak je een vaartochtje in een gele klomp. Hilariteit gegarandeerd 🙂 Iets verder kun je er op uit trekken in de bossen van de Veluwe. Wil je meer weten over alle bezienswaardigheden in dit Hanzepareltje van Gelderland? Lees snel verder voor 10 tips wat te doen in Hattem!

Pak een terrasje op het Marktplein

Begin je ontdekkingstocht op het gezellige Marktplein in het hart van het stadje. Verschillende terrasjes waaieren uit over dit plein, waar wat zon kunt meepikken of kunt opladen met een shot koffie, een lunch of een drankje. Een populaire hangout is Brasserie De Markt (www.demarkthattem.nl).

Direct aan het plein vind je al enkele historische bezienswaardigheden, zoals de Grote of Andreaskerk. Direct ernaast zit het toeristenbureau van Hattem, in het voormalige Waaggebouw. In het oog springt ook het fraaie stadhuis in renaissancestijl met de rood-witte gevel. Het voormalige raadhuis dateert uit de 16e eeuw. Bovenaan de gevel zie je het wapen van Hattem.

In het oude stadhuis worden regelmatig tentoonstellingen georganiseerd van lokale kunstenaars, die gratis te bezoeken zijn. Voor de wekelijke markt van Hattem moet je trouwens niet op het Marktplein zijn, daarvoor is het toch wat te krap. De markt is elke woensdagmiddag op de Stadslaan een stuk verderop. Op de laatste zaterdag van de schoolvakantie is het hele centrum van Hattem wel het decor van de jaarlijkse rommelmarkt.

Nederlands Bakkerijmuseum

Een van de leukste bezienswaardigheden in Hattem is het Nederlands Bakkerijmuseum, dat zichzelf profileert als het ‘grootste bakkerijmuseum van Nederland’ (maar zoveel van dit soort musea zijn er niet…). Het bevindt zich in vier historische panden die via een tunnel onder de straat met elkaar zijn verbonden.

In het museum maak je een reis door de geschiedenis van brood en banket. Een deel is ingericht als een bakkerij van zo’n 150 jaar geleden, met een ouderwetse oven, houten broodwagens en een bakkerswinkeltje uit vervlogen tijden. Je ziet de inventaris van een beschuitbakkerij uit de 19e eeuw, toen elk beschuitje met de hand werd gevormd.

Er zijn tentoonstellingen met allerlei antieke objecten  die vroeger in bakkerijen zijn gebruikt, van chocoladevormpjes tot spijsrollen voor banketstaven. Mocht je zin krijgen in iets lekkers tijdens je bezoek, dan is er bij het museum een poffertjessalon. Ook zijn er demonstraties en workshops waarbij je zelf kunt leren bakken. Vooral leuk als je wat wilt doen met de kids! Reserveren met tijdslot is verplicht voor een bezoek aan het museum. Adres: Kerkhofstraat 13, 8051 GG Hattem. Website: www.bakkerijmuseum.nl

Anton Pieck Museum

Heb je weleens van gehoord van Anton Pieck (1895-1987)? Hij is een van de grootste Nederlandse illustratoren van de 20e eeuw die beroemd werd met zijn nostalgische tekenstijl. Maar hij maakte zich vooral onsterfelijk met Langnek en andere sprookjesfiguren in De Efteling. Meer dan 30 jaar werkte hij mee aan het Sprookjesbos in het populairste attractiepark van Nederland.

In het Anton Pieck Museum kom je alles te weten over zijn leven en zijn werk. Je ziet er originele prenten, etsen, litho’s, schetsen en zijn werkkamer die na zijn overlijden hierheen is gebracht. Het museum heeft ook een 1500 kilo wegende etspers uit 1870, want Pieck wilde zijn etsen zelf kunnen afdrukken. Op de zolderverdieping is er aandacht voor Langnek en kun je een selfie met ‘m maken (met jouw hoofd).

Anton Pieck heeft nooit in Hattem gewoond en zag aanvankelijk niets in het idee van enkele anderen om een museum aan zijn werk te wijden. Hij werkte er wel aan mee, maar wilde dat het museum ver weg van zijn woonplaats Overveen zou komen. Zo is het in Gelderland beland 🙂 Adres: Noordwal 31, 8051 ES Hattem. Website: www.antonpieckmuseum.nl

Voerman Stadsmuseum Hattem

Voor wat lokale cultuur en geschiedenis kun je een bezoek brengen aan Voerman Stadsmuseum Hattem. Beneden zie je wat archeologische vondsten en antieke voorwerpen, zoals de sleutels van de 16e-eeuwse stadskist van Hattem. Er staat een stemkist van verkiezingen uit 1796 en in een vitrine liggen historische medische snuisterijen van een lokale huisarts.

Zoals de naam al een beetje zegt, staat het museum vooral in het teken van de Hattemse schilders Jan Voerman sr. en Jan Voerman jr. De hele bovenverdieping is gewijd aan het werk van Jan Voerman sr. (1857-1941), een voormalige boerenzoon die bekend werd door zijn idyllische landschappen van de IJsselvallei. Op zijn schilderijen zie je vaak dramatische wolkenluchten en grazend vee. Hij stond bekend als de ‘IJsselschilder’.

Zijn zoon Jan Voerman jr. (1890-1976) raakte vooral gefascineerd door de wereld van planten, bloemen en insecten. Hij maakte faam met zijn tekeningen voor de Verkade-albums. Aan liefst 25 albums leverde hij een bijdrage. Junior heeft een wat kleiner zaaltje beneden in het museum. Adres: Achterstraat 46-48, 8051 GC Hattem. Website: www.voermanstadsmuseumhattem.nl

De Dijkpoort

Een van de oudste bezienswaardigheden van Hattem is de Dijkpoort, sinds jaar en dag het historische boegbeeld van de stad. De stadspoort is gebouwd in de 14e eeuw en maakte ooit onderdeel uit van de verdedigingswerken die het Hanzestadje tegen vijandelijke aanvallen moest beschermen. Vroeger had Hattem drie of vier van deze stadspoorten, maar de Dijkpoort is als enige overgebleven.

De twee fotogenieke torentjes zijn er overigens pas in 1908 aan toegevoegd door de bekende architect Pierre Cuypers, die ook het Rijksmuseum in Amsterdam ontwierp. Op de tweede verdieping zit tegenwoordig een kunstatelier. Van mei tot en met september staat de poort op zaterdagmiddag open. Soms vinden er kleinschalige culturele evenementen plaats, zoals een expositie of een concert. Adres: Dijkpoort 1, 8051 BM Hattem. Website: www.dijkpoorthattem.nl

Grote of Andreaskerk

De blikvanger aan het Marktplein is de monumentale Grote of Andreaskerk van zeven eeuwen oud. De geschiedenis gaat al terug tot 1225, toen hier een kleinere romaanse kerk werd gebouwd. Daarvan is alleen de toren overgebleven.

Toen Hattem in 1299 stadsrechten kreeg, was de kerk te klein en begin de uitbreiding in gotische stijl. Die werd in 1504 afgerond. Nu is de Andreaskerk in gebruik voor protestante kerkdiensten, maar van Pinksteren tot en met september kun je op doordeweekse dagen gratis naar binnen om een kijkje te nemen.

Bewonder de hoge witte gewelven en het doopvont, dat in de 13e eeuw nog in de oorspronkelijke romaanse kerk heeft gestaan en altijd bewaard is gebleven. Er zijn twee orgels, waarvan het Slegel-orgel uit 1677 het oudste is. Het is gemaakt door orgelbouwersfamilie Slegel uit Zwolle. Soms vinden er concerten plaats in de kerk en kun je genieten van de geweldige akoestiek. Maar gewoon even binnenstappen voor de serene sfeer doet je ook goed. Adres: Markt 2, 8051 EZ Hattem. Website: www.pghattem.nl

Molen De Fortuin

Nog zo’n icoon in de historische binnenstad is Molen De Fortuin. Bijna nergens zie je een oude molen midden in het stadscentrum, maar wel in Hattem! De achtkantige stellingmolen is hier in 1816 neergezet, maar volgens lokale historici is die veel ouder. De molen zou uit Groningen zijn gehaald en over het water naar Hattem zijn vervoerd.

De molen draait nog regelmatig en maalt granen op traditionele wijze. Liefst zeven gediplomeerde molenaars en een team vrijwilligers houdt de molen draaiende. Een deel van het ambachtelijk gemalen volkorenmeel gaat naar het Bakkerijmuseum. In de winkel kun je zelf allerlei meelproducten kopen, zoals pannenkoekenmeel en broodmixen. Elke zaterdag is de molen te bezoeken van 13.30 tot 16.30 uur. Adres: Molenbelt 5, 8051 EV Hattem. Website: www.molendefortuin.nl

Maak een rondvaart in Hattem

Het maken van een rondvaart is een relaxte manier om de landelijke omgeving rondom Hattem te verkennen. Tijdens een natuurboottocht van een uur doorkruis je het prachtige landschap van de IJsselvallei, met rivieren, uiterwaarden, bossen, heide en weilanden met ooievaars en ganzen. Soms kun je zelfs ijsvogels, bevers of schildpadden spotten.

De boottochten worden verzorgd door Vadesto Outdoor Adventure, waar je kunt instappen vanaf het terras van het Panorama Paviljoen (bij parkeerplaats De Bleek). Vanuit de open boot heb je een goed uitzicht. Je kunt ook gek doen en je aanmelden voor een klompensafari. Je vaart dan rond in een grote gele klomp, met ruimte voor 2 tot 6 personen.

Als je wat actiefs wilt doen, kun je ook een kajak of supboard huren om de natuur rond Hattem al peddelend te ontdekken. Op de website van Happy Supper staat een sup-route van ruim 11 kilometer die in Hattem begint en eindigt. Adres: De Bleek 3, 8051 EE Hattem. Website: www.rondvaarthattem.nl

Shoppen in Hattem

Hattem is een leuk winkelstadje waar je best wat tijd kunt uittrekken om te gaan shoppen. Verscholen achter de middeleeuwse gevels vind je een verscheidenheid aan boetiekjes, speciaalzaken en kleine onafhankelijke winkels. Er is een HEMA, een Kruidvat en een Bruna, maar er zijn toch weinig grote winkelketens in Hattem.

Dat maakt het winkelen extra leuk, omdat je hier misschien iets tegenkomt wat elders niet zo snel te vinden is. Dé winkelstraat in het oude centrum is de Kerkstraat, een voetgangersgebied van de kerk naar de molen.  Hier vind je bijvoorbeeld het atelier van Susanne Annot (www.susanneannot.nl), waar je terecht kunt voor een ‘speciaal kadoosje’ (een grote boodschap in een klein doosje).

Bij Smederij Wessel (www.smederijwessel.nl) vind je een mooi aanbod aan sieraden, tassen en horloges. Ben je dol op lezen? In de Kerkstraat vind je maar liefst drie boekwinkels. Ook in de Kruisstraat zijn leuke winkels te vinden, zoals Pine & Oak (www.pine-oak.nl), waar je woonaccessoires, kleding en sieraden kunt scoren. Ten Anker (www.ten-anker.nl) biedt een bijzondere combi van scheepsmodellen en scheepvaartmode.

Maak een wandeling rond Hattem

Hattem en omgeving is een heerlijk gebied om te wandelen. Trek je wandelschoenen aan voor een rondje door de sfeervolle straatjes of maak een langere hike door de uitwaarden van de IJssel, genietend van het rivierlandschap, het weidse poldergebied en de skyline van Zwolle in de verte. Of ga naar Landgoed Molecaten ten zuiden van Hattem, een mooi heuvelachtig natuurgebied met bossen, beukenlanen, boerderijen en akkers.

Hier en daar zie je nog restanten van de oude stadsmuur en de middeleeuwse verdedigingswerken, onder anderen bij de Dijkpoort en op de hoek van de Nieuweweg en Grote Gracht. Op de website van Komoot staan de leukste wandelroutes rond Hattem, met navigatie die je kunt downloaden op je smartphone.

Let ook op de Luisterbankjes (www.luisterbankje.nl), waarvan er tien te vinden zijn in Hattem en de groene buitengebieden. Scan de QR-code op het bankje en je hoort een kort verhaaltje over de geschiedenis van de omgeving.

Wat te doen in Hattem: praktische tips

Overnachten in Hattem

Accommodatie in dun gezaaid in Hattem, want het Hanzestadje telt maar één hotel. Daarnaast kun je overnachten in een stuk of vier bed & breakfasts. In het nabijgelegen Zwolle heb je natuurlijk veel meer keuze uit hotels. Hier vandaan ben je met de fiets of auto zo in Hattem. Het stadje heeft ook een vakantiepark en in de omgeving kun je terecht in vakantiehuizen. Bij de jachthaven is een camperplaats met 22 plekken.

Aparthotel Hattem is het enige echte hotel in de stad, gelegen op een steenworp afstand van het Marktplein in het historische centrum van Hattem. Een betere locatie is er niet als je hier wilt verblijven. Het is een sfeervol hotel dat gevestigd in een voormalig slagerspand, waarvan de gevel er na een restauratie fris uitziet.

Er zijn slechts vijf kamers, waaronder twee loft suites. In de stijlvol ingerichte kamers hangen zwart-wit tekeningen van Anton Pieck (replica’s). Er wordt geen ontbijt geserveerd, maar er zijn leuke tentjes in de buurt. ► Boek een overnachting in Aparthotel Hattem vanaf € 110

Origineel overnachten doe je op de Tiny Hanzeboat in de jachthaven van Hattem. Dit is een leuke kleine woonboot van 19 vierkante meter met een woonkamer, een kitchenette en één slaapkamer. Vanaf het terras heb je uitzicht op de stad of de dobberende jachten, maar je kunt ook wat hoger op het dakterras gaan zitten om van het uitzicht te genieten. ► Boek een overnachting in de Tiny Hanzeboat vanaf € 177

Molecaten Park De Leemkule

Verblijf je liever in een vakantiepark? Ongeveer 4 kilometer ten zuiden van de binnenstad van Hattem ligt Molecaten Park De Leemkule, prachtig gelegen tussen naald- en loofbossen met reeën en wilde zwijnen. Vlakbij ligt Landgoed Molencaten, een mooi natuurgebied waar je kunt wandelen.

Het park heeft vakantiehuizen voor 2 tot en met 12 personen en een kampeerterrein voor caravans, tenten en campers. Je kunt er ook nostalgisch overnachten in een pipowagen. In de zomer kun je spetteren in het buitenzwembad en er is een restaurant, een snackbar, een campingwinkel en een tennisbaan. ► Boek hier een verblijf bij Molecaten Park De Leemkule

Eten en drinken in Hattem

In de historische binnenstad van Hattem zijn vele gezellige cafés, koffietentjes en restaurants te vinden. Voor een shot cafeïne met een brownie, carrot cake of een andere zoete lekkernij is Everyday Bread… & Coffee (www.everydaybread.nl) aan Kruisstraat 13 een aanrader. Of ga naar De Normaalste Zaak aan Kerkstraat 39, een lunchroom en koffiehuis dat gerund wordt door mensen met een verstandelijke beperking.

Voor een avondje stijlvol dineren reserveer je een tafeltje bij restaurant De Voorburcht (www.restaurantdevoorburcht.nl), dat in 2025 door Michelin beloond is met een Bib Gourmand. Dit fine dining restaurant zit in het laatste overgebleven deel van kasteel De Dikke Tinne, een burcht die rond 1400 is gebouwd. De keuken is Frans georiënteerd, met een mix van lokale producten en internationale invloeden.

Voor chocoladeliefhebbers is Bonbon Atelier A3 (www.chocoladenzo.nl) vlak voor de Dijkpoort een verplichte stop. Hier vind je bonbons, truffels en creatieve chocoladeproducten, maar ook ambachtelijk ijs. Hou ook je agenda in de gaten, want om de twee jaar is Hattem het toneel van het Chocoladefestival. Op een zaterdag in oktober kun je hier terecht voor het grootste chocoladefeest van Nederland.

Iets buiten het centrum van Hattem vind je ijsboerderij IJscowd (www.ijscowd.nl). Je kunt er terecht voor ambachtelijk roomijs en sorbetijs, uiteraard gemaakt van de melk van de eigen koeien. Voor kinderen is er een speelboerderij en er is een winkel waar je streekproducten kunt kopen als boerenkaas, stoofperen en streekbier.

Reizen naar Hattem

Hattem ligt aan de rand van de provincie Gelderland, zo’n 8 kilometer ten zuiden van Zwolle (dat dan weer in Overijssel ligt). Vanuit Amsterdam is het ongeveer 1½ uur rijden, vanuit Rotterdam ben je bijna 2 uur onderweg.

Een handige parkeerplaats is De Bleek, aan de rand van het centrum. Je kunt er gratis en onbeperkt parkeren en hier vandaan is het maar een paar minuten lopen naar de binnenstad. Ook het parkeerterrein van de jachthaven aan de Geldersedijk 20 is gratis en dichtbij het centrum. Hier is tevens plek voor campers. De binnenstad van Hattem is een blauwe zone waar je met een parkeerschijf maximaal 1 uur mag parkeren.

Maak je gebruik van het openbaar vervoer? Dan kun je het beste de trein nemen naar Zwolle, want Hattem zelf heeft geen treinstation. Van het station van Zwolle rijdt elk halfuur een bus van RRReis (www.rrreis.nl) naar Hattem, met een reistijd van 10 minuten. Een taxi vanaf het station van Zwolle doet er zo’n 7 minuten over.

Voor meer informatie over de bezienswaardigheden in Hattem kun je kijken op de officiële website van het toeristenbureau: www.visithattem.nl

Voor het laatst bijgewerkt op 3 december 2025. Als je aanvullingen, tips of opmerkingen hebt over wat te doen in Hattem, kun je dat laten weten via het contactformulier. Foto´s © Wereldreizigersclub; Booking.com.