Wat te doen in Bergen op Zoom: 10 tips!

Bergen op Zoom is een van de oudste steden van Noord-Brabant waar je veel proeft van de eeuwenlange geschiedenis. De stad kreeg al stadsrechten rond 1200 en moet in de provincie alleen Den Bosch voor laten gaan, de Brabantse hoofdstad die net een paar jaartjes ouder is. Niettemin kun je volop historie meepikken als je een bezoek brengt aan deze gezellige stad.

Wandel door de middeleeuwste straten in het oude centrum en strijk neer op een terrasje op de Grote Markt, waar je kunt slapen in het oudste hotel van Nederland. Even verderop vind je het Markiezenhof, het oudste stadspaleis van ons land, van waaruit de ‘heren’ en markiezen van Bergen op Zoom de scepter zwaaiden. Nu is het een museum waar je ook te weten komt waarom Bergen op Zoom bekendstaat als de ‘kermisstad’.

Beklim de Peperbus voor een grenzeloos uitzicht over de hele omgeving en sta even stil onder de Gevangenpoort, het oudste gebouw in de stad. Bekijk de overblijfselen van de vestingwerken en neem een lege winkeltas mee als je gaat shoppen in het winkelgebied Het Vierkantje.

En voor uitstapjes in de natuur hoef je niet ver te reizen, want het natuurgebied De Brabantse Wal ligt om de hoek. Wil je een bezoek brengen aan deze stad op de grens van zand en klei, waar Brabant en Zeeland elkaar bijna aanraken? Hier vind je 10 tips wat te doen in Bergen op Zoom!

Grote Markt en het oude stadhuis

De beste plek om je ontdekkingstocht te beginnen is de Grote Markt, het belangrijkste plein in het historische centrum van Bergen op Zoom. Dan kun je er meteen aftrappen met een kop koffie op een van de gezellige terrasjes. Of je sluit er de dag af met een drankje. Bij een beetje zon stromen de terrassen al vol.

De Grote Markt is het oudste deel van Bergen op Zoom met een geschiedenis die teruggaat tot de 12 eeuw. Honderden jaren vond hier daadwerkelijk de markt plaats. Nu is het plein vaak het toneel van evenementen, zoals het culinaire festival ProefMei (www.proefmei.nl) in het voorjaar. Met carnaval zie je een optocht op de Gròòte Mart, zoals de locals het plein noemen. Bergen op Zoom staat dan even bekend als ‘Krabbegat’.

Het plein is omringd door monumentale huizen en verschillende bezienswaardigheden, zoals de Sint-Gertrudiskerk (zie hieronder) en het fraaie stadhuis met het bordes en de rood-witte luiken. Het is eigenlijk een samenvoeging van drie middeleeuwse panden waarvan de bouw eind 14e eeuw begon. Van donderdag tot en met zondag is het geopend voor bezichtiging, van 13.00 tot 16.30 uur.

Aan de westkant van de Grote Markt staat Theater De Maagd (www.demaagd.nl), dat in 1829 is gebouwd als kerk. De zuilen, fresco’s en glas-in-loodramen maken het bijzonder als je hier een musical, cabaretvoorstelling of toneelstuk bijwoont. Check de agenda als je ‘s avonds wat wilt doen in Bergen op Zoom.

Beklim de Peperbus

De grootste blikvanger aan de Grote Markt is de Sint-Getrudiskerk. Eigenlijk van de hele stad, want de toren – bekend als de Peperbus – is vanuit het hele centrum te zien. De bouw van de kerk in laatgotische stijl begon in de 15e eeuw, hoewel de toren al uit de 14e eeuw dateert.

In de loop der eeuwen heeft de kerk heel wat te verduren gehad. Tijdens de Tachtigjarige oorlog in 1580 werd het gebedshuis geplunderd, in 1747 werd de kerk verwoest door de Fransen en in 1972 brak een grote brand uit. Het hele interieur ging toen in rook op. Daarna vonden restauraties plaats, waardoor je nu weer verschillende orgels en kunstwerken kunt bewonderen. Bekijk ook de 17e-eeuwse biechtstoelen van Mechels houtsnijwerk.

Nog leuker is het om de Peperbus te beklimmen voor een panoramisch uitzicht over Bergen op Zoom. Een trap van 183 treden brengt je naar het carillon met het klokkenspel bovenin. Halverwege kun je even uithijgen in de Torenkamer. Voor een beklimming betaal je € 5. Adres: Grote Markt, 4611 TN Bergen op Zoom. Website: www.stadsgidsen-bergenopzoom.nl

Bezoek het Markiezenhof

Een bezoek aan het Markiezenhof is een must als je een tripje maakt naar Bergen op Zoom. Dit is het oudste stadspaleis van Nederland dat je onderdompelt in het bonte leven van de markiezen, die bijna drie eeuwen die dienst uitmaakten in de stad. Ook kom je er alles te weten over de bewogen geschiedenis en tradities van Bergen op Zoom.

Het Markiezenhof is gebouwd tussen 1485 en 1514 in een laatgotische ‘Brabantse stijl’, rondom een rechthoekige binnenplaats met een zuilengalerij. Begin 18e eeuw kwam er nog een vleugel bij, waardoor een complex ontstond met meerdere gebouwen, zalen, binnenplaatsen en tuinen.

Sowieso is het gebouw zelf dus al de moeite waard om te bekijken. Erg mooi zijn de vier stijlkamers die zijn ingericht in de stijl van de 17e en 18e eeuw, met dikke tapijten, antieke meubels en schilderijen. Je kunt je helemaal voorstellen hoe hier in de tijd van de markiezen feesten, bruiloften, diners en amoureuze affaires plaatsvonden.

Neem ook een kijkje in de prachtige Hofzaal met de hoge ramen, waar je nog steeds kunt trouwen. Een ander deel van het museum is gewijd aan de stadsgeschiedenis. Je ziet er onder meer menselijke schedels, kunstwerken en producten uit Bergen op Zoom, zoals kachels en de bekende Liga-koeken. Griezelig is het kunstwerk van een behaarde vrouw (Goldie) van kunstenares Silvia B.

Het vrolijkste onderdeel is de Bergse kermis op de tweede verdieping. Door op knoppen te drukken kun je miniaturen tot leven brengen en attracties laten draaien. Dus ook erg leuk als je wat met kinderen wilt doen! Dit is het enige ‘kermismuseum’ in de Benelux.

Het Markiezenhof is een van de vier topmonumenten in Noord-Brabant. Het museum heeft een eigen café en is maandag gesloten. Adres: Steenbergsestraat 8, 4611 TE Bergen op Zoom. Website: www.markiezenhof.nl

Ontsnap uit de Gevangenpoort

De Gevangenpoort is een van de oudste stadspoorten van Nederland en de enige bewaard gebleven middeleeuwse stadspoort van Bergen op Zoom. De poort is gebouwd in 1350 als onderdeel van een stenen vestingmuur, en daarmee ook het oudste monument van de stad.

Tot 1925 was de poort in gebruik als gevangenis. Daarna vonden restauraties plaats en in 1935 kwam er zelfs nog een trappenhuis bij. Je kunt echter nog steeds proberen te ontsnappen uit de Escape Room die nu in de stoffige kelder zit.

Zonder ontsnappingsplannen kun je de poort bezoeken tijdens een rondleiding met een gids, van donderdag tot en met zondag. Je ziet dan hoe de gevangenen hier zaten opgesloten, achter houten traliedeuren tussen dikke muren. In het hout hebben gevangenen hun namen gekerfd. Adres: Lievevrouwestraat 60, 4611 JL Bergen op Zoom. Website: www.gevangenpoortboz.nl

Voormalige Joodse synagoge

Een onopvallend bakenstenen gebouw met hoge ramen was ooit in gebruik als Joodse synagoge. Het gebedshuis werd in 1832 gesticht door de ‘Hoogduitse israëlitische gemeente’ in Bergen op Zoom. Dankzij een gift van 1000 gulden van koning Willem I kon de synagoge worden gebouwd. De Joodse gemeenschap in de stad maakte er gebruik van tot de komst van de Duitsers in 1940, die het gebouw sloten en het interieur vernielden.

Het was daarna nooit meer in gebruik als synagoge, maar in de jaren ’70 en ’90 vonden wel restauraties plaats. Tegenwoordig is het vooral een monument voor de vermoorde Joodse burgers in Bergen op Zoom, maar je kunt het wel bezoeken. Bijzonder zijn de middeleeuwse kelders met de rituele baden die gevoed worden door eigen waterbronnen.

Op de vrouwengalerij zijn originele documenten te zien van de Joodse verzetsheld Walter Süskind, die veel Joodse kinderen heeft helpen ontsnappen. Geopend van donderdag tot en met zondag van 13.00 tot 16.30 uur. De entree is € 2, kinderen t/m 12 jaar mogen gratis naar binnen. Adres: Koevoetstraat 39, 4611 PB Bergen op Zoom. Website: www.stadsgidsen-bergenopzoom.nl

Ga shoppen in Bergen op Zoom

Het is leuk shoppen in Bergen op Zoom! Ga daarvoor in de eerste plaats naar het zogeheten Vierkantje, een gebied met een paar winkelstraten dat grofweg tussen de Grote Markt en het Markiezenhof te vinden is. Hier vind je een mix van boetiekjes, cadeauwinkels, antiekzaken en woonwinkels. Onder anderen de Sint Annastraat, de Engelsestraat en de Fortuinstraat bevinden zich in dit shoppingdistrict.

Scoor bijvoorbeeld cadeaus en handgemaakte vazen bij De Gulden Cop aan Fortuinstraat 21. Voor goede tweedehands merkkleding kun je terecht bij Secondbuy (www.secondbuy-merkkleding.nl), dat er direct naast zit. Zoek je retro en vintage kleding? Neem dan een kijkje bij Mijn Lievelingskleding (www.mijnlievelingskleding.nl).

‘t Pakhuis (www.the-fashiondistrict.nl) is er voor mannen die er goed willen uitzien en voor spelletjes, games en puzzels kun je rondsnuffelen bij Bumbledeez (www.bumblebeez.nl). Winkels in Bergen op Zoom zijn ook op vrijdagavond geopend en iedere laatste zondag van de maand is het koopzondag.

Ravelijn op den Zoom

Ten noordoosten van het centrum vind je Ravelijn op den Zoom, een van de weinige restanten van de grootste vestingwerken van Bergen op Zoom. Dit vijfhoekige eilandje met de aarden wallen en dikke stenen muren en is aangelegd in 1703 als onderdeel van de Zuiderwaterlinie.

Dit is een lange militaire verdedigingslinie met talloze forten en vestingsteden die Holland en Zeeland moet beschermen tegen aanvallen vanuit het zuiden. Het grootste deel liep door Brabant.

Ravelijn op den Zoom kun je alleen bezoeken tijdens een rondleiding met een gids. Na de entree over het houten bruggetje kun je dan afdalen naar de kazematten, de ondergrondse gangen onder de vesting. Ook zie je dan de ondergrondse kruitkamers. De entree is € 4 en reserveren via de website is noodzakelijk. Adres: Ravelijn op Den Zoom, 4611 SZ Bergen op Zoom. Website: www.stadsgidsen-bergenopzoom.nl

Anton van Duinkerkenpark

Achter de vestingwerken kun je even pauzeren in het Anton van Duinkerkenpark, het bekendste stadspark van Bergen op Zoom. Leg een picknickkleedje neer in het gras of maak een wandeling rondom de vijver met een eilandje in het midden.

Het park is in 1887 aangelegd door een tuinarchitect uit Leuven op een plek waar zich nog wat restanten van de vestingwerken bevonden. Oorspronkelijk heette het ‘Volkspark’. Later is het vernoemd naar Anton van Duinkerken (1903-1968), een van de bekendste inwoners van Bergen op Zoom.

Van Duinkerken was journalist, dichter, schrijver en hoogleraar en zat tijdens de Tweede Wereldoorlog acht maanden gevangen omdat de nazi’s niets moesten hebben van dit soort invloedrijke intellectuelen. Voor het stadhuis staat een standbeeld van hem. In het park zelf zie je ook nog een gedenknaald, maar die is in 1888 geplaatst voor de viering van 75 jaar onafhankelijkheid van Nederland.

Klein Spuihuisje

Een opvallend klein karakteristiek gebouw is het Klein Spuihuisje aan de voormalige haven van de stad. Al in de middeleeuwen zou hier een gebouwtje hebben gestaan om de spuisluis te bedienen. In 1838 is het herbouwd tot het huisje dat je nu ziet.

Vanuit dit huisje werd de sluis bediend die de waterstand in de stad reguleerde door binnenwater af te voeren en buitenwater toe te laten. Dit was essentieel voor de waterhuishouding van Bergen op Zoom. Je kunt er overigens niet binnen kijken. Het Klein Spuihuisje is niet te verwarren met fine dining restaurant ‘t Spuihuis (www.spuihuis.nl), op een hele andere locatie in de stad. Adres: Wagenpleintje 2, 4611 HE Bergen op Zoom.

Zwemmen in de Binnenschelde

Op een warme zomerse dag kun je verkoeling zoeken op de Binnenschelde, een recreatiemeertje aan de westkant van Bergen op Zoom. Vroeger was deze plas verbonden met de Oosterschelde, maar de aanleg van een dam heeft er een binnenmeer van gemaakt.

Er zijn strandjes waar je zo het water in kunt duiken, want er is een speciale zone om te zwemmen. Maar je kunt er ook suppen, kanoën, windsurfen of kitesurfen. Wil je wat actiefs doen? Stap dan op de fiets of trek je wandelschoenen aan voor het 7 kilometer lange rondje rondom de Binnenschelde.

Langs het meer loopt een ‘boulevard’ die in tweeën wordt gedeeld door zwembad De Schelp. Het aantrekkelijkste deel van de boulevard is de zuidkant, met strandpaviljoens als Het Strandhuys (www.hetstrandhuys.nu) en SAUS Aan ‘t Water (www.sausetenendrinken.nl). De palmbomen zorgen voor een mediterraan sfeertje. Het noordelijke deel van de boulevard is nogal vies en smoezelig, waar zwervers en junks rondhangen voor een kebabtent.

Wat te doen in Bergen op Zoom: praktische tips

Overnachten in Bergen op Zoom

In en rondom het centrum van Bergen op Zoom zijn verschillende hotels waar je kunt overnachten, waaronder het oudste hotel van Nederland! Wat verder weg van de binnenstad kun je ook terecht in bed & breakfasts. In de wijde omgeving zijn vakantiehuizen te huur, vaak midden in de Brabantse natuur. Langs de boulevard van Bergen op Zoom is een speciale plek voor campers.

Grand Hotel De Draak is wel de meest bijzondere plek om te slapen in Bergen op Zoom. Dit is namelijk het oudste hotel van Nederland, dat al ouder is dan de grote stadsbrand van 1397 die de stad grotendeels in de as legde. Het pand waar een herberg zat, bleef echter op wonderbaarlijke wijze overeind staan.

In de afgelopen zes eeuwen was het niet altijd een hotel. Het was ook het onderkomen van een wijnhandel en het Bakkersgilde. Niettemin lijkt het alsof je een stap zet in het verleden als je dit hotel betreedt met de schitterende gevel in gotisch-renaissance stijl.

Uiteraard is er veel aangepast aan de moderne tijd, maar je overnacht er nog steeds in stijl in een van de 62 kamers met elementen uit de 14e en 15e eeuw. Dineren kan in het voortreffelijke Restaurant 1397 en er is een wellness ruimte om te ontspannen. Het 4-sterrenhotel bevindt zich op een toplocatie aan de Grote Markt, midden in het centrum. ► Boek een overnachting in Grand Hotel De Draak vanaf € 183

Ook een prima plek om te verblijven is Grand Café Hotel de Bourgondiër, iets verderop aan de Grote Markt. Vanuit de kamers heb je uitzicht over het stadsplein en in het restaurant geniet je van het bourgondische leven. Vriendelijk personeel en uitgebreid ontbijt. ► Boek een overnachting in Grand Café Hotel de Bourgondiër vanaf € 117

Verblijf je liever in een vakantiepark? Iets ten westen van de stad op 20 minuten rijden ligt het Waterrijk Oesterdam Resort, een kleinschalig vakantiepark op een dam met villa’s aan het water. De meeste villa’s hebben een eigen aanlegsteiger voor een boot en er zijn enkele villa’s te huur met wellnessfaciliteiten. Vakantiehuizen zijn er van 2 tot 16 personen. ► Boek hier een vakantie bij Waterrijk Oesterdam Resort

Eten en drinken in Bergen op Zoom

Een lokale zoete lekkernij is de Bergse Bastaert, die je onder meer bij bakkerij Groffen (www.bakkergroffen.nl) kunt krijgen. Het is een luxe taart die rijkelijk gevuld is met rozijnen, appels, noten, kaneel, amandelspijs en zuidvruchten. De topping is een dun laagje roombotercrème. Verkrijgbaar als puntjes of hapklare blokjes.

Volgens een lokaal verhaal is het taartje vernoemd naar edelman Jan II van Glymes (1417-1494), een van de markiezen van Bergen op Zoom. Hij zou 50 bastaardkinderen hebben bij verschillende vrouwen. De stad heeft ook zijn eigen ambachtelijke biertjes, gemaakt door Brouwerij Sterck (www.brouwerijsterck.nl). Je bent welkom voor een korte rondleiding en een lange proeverij.

Voor een uitgebreide lunch of een gastronomisch diner kun je een tafeltje reserveren bij Restaurant 1397, een van de beste van de stad. Het hoort bij Hotel De Draak en verwent je met een eigentijdse interpretatie van de klassieke keuken. De chef werkt vooral met lokale producten uit Bergen op Zoom. Klassiek is de chique inrichting, met de hoge balkonplafonds en vele ramen. Het restaurant heeft een aanbeveling van Michelin.

Ook aanbevolen is restaurant De Hemel (www.dehemelboz.nl), gevestigd in een voormalige drukkerij in de binnenstad van Bergen op Zoom. In de zomer is het er goed vertoeven in de binnentuin met de veranda. Een stukje historie beleef je in restaurant De Gouverneur (www.de-gouverneur.nl), dat onderdak heeft in het voormalige Gouvernementshuis uit de 13e eeuw. Dit was vanaf de jaren 1600 de woning van de gouverneur van Bergen op Zoom.

Reizen naar Bergen op Zoom

Bergen op Zoom ligt helemaal in het uiterste westen van Noord-Brabant, tegen de grens van de provincie Zeeland. De stad is goed per trein bereikbaar, want Bergen op Zoom ligt op de spoorlijn tussen Amsterdam CS en Vlissingen. Met de rechtstreekse intercity vanuit Amsterdam ben je 2 uur en 10 minuten onderweg.

Vanuit Rotterdam doet de trein er een klein uurtje over. In Rotterdam of Roosendaal moet je overstappen als je de trein neemt vanuit andere steden in Nederland. Vanuit Roosendaal, gelegen op de internationale spoorlijn tussen Amsterdam en Brussel, ben je in 10 minuten in Bergen op Zoom. Vanaf het treinstation is het ongeveer 5 minuten lopen naar de Grote Markt.

Ook per auto is Bergen op Zoom goed bereikbaar door de snelweg A4 die langs de stad loopt. Vanuit Amsterdam is het 1 uur en 45 minuten rijden, vanuit Rotterdam ben je met de auto 1 uurtje onderweg. Vanuit het nabijgelegen Breda is het een halfuur rijden.

Rondom de binnenstad zijn twee parkeergarages waar je kunt parkeren: De Parade met plek voor 400 voertuigen en Grote Markt met 150 parkeerplaatsen. Op de website van Parkeerbeheer Bergen op Zoom (www.parkerenbergenopzoom.nl) vind je informatie over de tarieven. Bij het station is Q-Park P+R Parallelweg (www.q-park.nl) waar je betaald kunt parkeren.

Voor meer informatie over wat te doen in Bergen op Zoom kun je kijken op de officiële website van het VVV-kantoor: www.vvvbrabantsewal.nl

Voor het laatst bijgewerkt op 6 mei 2025. Als je aanvullingen, tips of opmerkingen hebt over wat te doen in Bergen op Zoom, Noord-Brabant, dan kun je dat laten weten via het contactformulier. Foto’s © Wereldreizigersclub; Shutterstock.com; Booking.com.