Wat te doen in Mons, België: 10 tips!

Mons: de stad waar Vincent van Gogh zijn eerste schetsen zette en waar de bevolking elk jaar een draak doodt! Zelden hoorde je mensen praten over een citytrip naar deze stad in het zuidwesten van België, maar in 2015 heeft Mons zich aan de vergetelheid ontrukt. De hoofdstad van de provincie Henegouwen zette zichzelf toen op de kaart als Culturele Hoofdstad van Europa. Met een bomvol evenementenprogramma wisten mensen deze Waalse stad eindelijk weer te vinden.

Natuurlijk zijn die culturele hoogtijdagen voorbij, maar er is nog steeds ongelooflijk veel te doen en te zien in deze prachtige stad. Mons – dat in het Vlaams ook wel Bergen wordt genoemd – ligt tegen de Franse grens en is al in de 7e eeuw gesticht op een heuvelrug tussen twee rivieren. Van de 13e tot de 15e eeuw maakte Mons een enorme bloeitijd door, met de bouw van schitterende gotische gebouwen. Daarna had de stad flink te lijden onder verschillende oorlogen en verloor het haar bekendheid. Dat Mons midden in de Belgische mijnstreek lag, hielp ook niet mee om haar allure hoog te houden.

De aantrekkingskracht van Mons is weer helemaal terug. Je kunt er dwalen door de charmante middeleeuwse binnenstad, genieten van culinaire hoogstandjes in sterrenwaardige restaurants en een bezoek brengen aan nieuwe fascinerende musea die de laatste jaren zijn geopend. Mons is een oude stad met een modern hart, met liefst drie attracties die prijken op de Werelderfgoedlijst van Unesco. En… vergeet niet een aapje te aaien om de stad vol geluk weer te verlaten. Hier vind je 10 tips wat te doen en te zien in Mons!

Grote Markt en Stadhuis

De Grote Markt (Grand Place de Mons) is een goede plek om je citytrip naar Mons te beginnen! Het is een beeldschoon plein in het oude centrum van de stad met terrasjes, restaurants en statige en rijk versierde herenhuizen uit de 15e en 16e eeuw. Het Stadhuis van Mons (Hôtel de Ville) springt meteen in het oog, een gotisch juweeltje dat tussen 1458 en 1477 is gebouwd. Binnen kun je de schitterende zalen bewonderen, die ingericht zijn met antieke meubels, schilderijen, kunstvoorwerpen, wandtapijten en goud- en zilverwerk. Je mag het stadhuis alleen bezoeken na het reserveren van een rondleiding bij het VVV-kantoor.

Via de onderdoorgang van het stadhuis kom je uit op de burgemeesterstuin (Jardins du Mayeur), met een beroemde beeld van een straatjongen van Mons. Véél populairder is echter het Aapje van Mons, dat is ingemetseld in de linkergevel aan de voorkant van het stadhuis. Volgens een legende brengt het kleine bronzen aapje geluk. Streel het hoofdje met je linkerhand, en je wens zal uitkomen. Het is nog altijd een mysterie hoe het aapje hier terecht is gekomen. Het dier is inmiddels de mascotte van Mons en in verschillende vormen te koop in souvenirwinkels.

Belfort van Mons

Een van de bekendste bezienswaardigheden is het Belfort van Mons (Beffroi de Mons), de elegante klokkentoren die al eeuwenlang een oogje houdt op de stad. De 87 meter hoge toren is gebouwd tussen 1661 en 1672 op de hoogste heuvel van Mons en is de enige belfort in barokstijl in België. De 49 klokken moesten de inwoners waarschuwen voor indringers, stormen en bombardementen. De klokkentoren heeft enkele jaren geleden een indrukwekkende restauratie ondergaan en is nu weer in oude glorie hersteld. Een glazen lift brengt je naar boven voor een verbluffend uitzicht over de stad en de omgeving. Sinds 1999 is het Belfort een Unesco-monument. Website: www.beffroi.mons.be

Sint-Waltrudiskerk

Sint-Waltrudis is de belangrijkste beschermheilige van Mons, die in de 7e eeuw een klooster stichtte waar de stad haar bestaan aan te danken heeft. Uiteraard verdienen heiligen een eigen kerk. In 1450 begon de bouw van de gotische Sint-Waltrudiskerk (La collégiale Sainte-Waudru), die uiteindelijk pas in 1687 werd voltooid. Binnen kun je je verwonderen over de 16e eeuwse glas-in-loodramen en de slanke ononderbroken zuilen, die de kerk hoger doet lijken dan ie daadwerkelijk is.

Het hoogtepunt is de Car d’Or, een 18e-eeuwse processiewagen met het lichaam van Waltrudis dat nog elk jaar door de stad wordt gereden. Vergeet ook niet een bezoek te brengen aan de schatkamer van de kerk, met een van de mooiste verzamelingen van religieus goud- en zilverwerk in België. Adres: Place du Chapitre, 7000 Mons, België. Website: www.waudru.be

François Duesberg Museum

Tegenover de Sint-Waltrudiskerk vind je het François Duesberg Museum, met een van de mooiste kunstverzamelingen van Mons. Het museum is gewijd aan sierkunst uit de periode 1775-1825, met voorwerpen die populair waren bij de Franse aristocratie. Zo zie je er een collectie zeldzame klokken, horloges en uurwerken die uniek is in de wereld, waaronder een exemplaar van Napoleon. Ook zie je in het museum een uitzonderlijke verzameling porselein uit Parijs en Brussel, antieke sieraden en vergulde bronzen beelden uit Frankrijk en goud- en zilversmeedwerk. Het museum is ontsproten aan de privécollectie van baron François Duesberg en zijn vrouw, die deze collectie bij elkaar hebben gebracht. Adres: Square Franklin Delano Roosevelt 12, 7000 Mons, België. Website: www.duesberg.mons.be

Scheepslift van Strépy-Thieu

Buiten middeleeuwse pareltjes heeft Mons ook moderne attracties die het bezoeken waard zijn. Op het Centrumkanaal iets buiten de stad vind je de Scheepslift van Strépy-Thieu, een van de beste technologische hoogstandjes van België. Deze enorme paddenstoelvormige constructie is de grootste bootlift van Europa (en de op één na grootste ter wereld), waarmee binnenvaartschepen een hoogteverschil van liefst 73,15 meter kunnen overbruggen.

Als bezoeker mag je naar de top klimmen van deze metalen en betonnen kolos, meer dan 100 meter hoog. Je kunt genieten van het uitzicht, je kunt je vergapen aan de machinekamer en je kunt een expositie bezoeken over de Belgische binnenscheepvaart. Dit ook leuk als je wat wilt doen in Mons met kinderen. Adres: Rue Raymond Cordier 50, 7070 Thieu, België. Website: www.canalducentre.be

Mons Memorial Museum

Mons en de omliggende regio hebben zwaar geleden onder de twee wereldoorlogen. Zo had de Eerste Wereldoorlog een grote impact op de stad. Hier vochten de Britse troepen voor het eerst tegen de Duitsers. De bevolking van Mons onderging vier jaar bezetting onder de onderdrukkers voordat de bevrijding kwam in 1918. In het Mons Memorial Museum kun je stilstaan bij deze tragische gewapende conflicten. De getuigenissen van soldaten en burgers vormen hierbij de rode draad. Zij vertellen het verhaal bij de 5000 tentoongestelde voorwerpen, van brieven en notitieboekjes tot uniformen en wapens. Ook vroegere middeleeuwse veldslagen vanaf de middeleeuwen komen aan bod in het museum. Adres: Boulevard Dolez 51, 7000 Mons, België. Website: www.monsmemorialmuseum.mons.be

Het huis van Vincent van Gogh

Het is niet zo heel bekend, maar in de omgeving van Mons besloot Vincent van Gogh schilder te worden. Als 25-jarige predikant betrok hij in 1879 een kamer van een bescheiden huis in het dorp Cuesmes, aan de rand van Mons. In deze Belgische mijnstreek was hij getuige van de ontberingen van de arbeiders en de armere gezinnen, waarop hij besloot deze taferelen te schetsen. Het zijn thema’s die zijn hele carrière terugkwamen in zijn schilderijen. Het huis staat nu bekend als Maison Van Gogh en is een museum over de eerste artistieke stappen van de kunstenaar die later wereldberoemd zou worden. Een aanrader voor iedereen die fan is van Van Gogh. Adres: Rue du Pavillon 3, 7033 Mons, België. Website: www.maisonvangogh.mons.be

Doudou Festival

Probeer een plekje in je agenda vrij te houden voor het Doudou Festival (Ducasse de Mons), een kleurrijk en intrigerend schouwspel dat elk zondag na Pasen bezit neemt van het centrum van Mons. Het is een bont folkloristisch festival met een traditie die teruggaat tot de middeleeuwen. Inwoners van Mons hielden rond 1348 een processie door de stad met het reliekschrijn van beschermheilige Sint-Waltrudis om de pest te verdrijven, en dat lukte op wonderbaarlijke wijze. Sindsdien vindt deze parade elk jaar plaats om de gezondheid en het geluk van de stad te verzekeren.

De processie wordt afgesloten op de Grote Markt met het drakengevecht, het meest vermakelijke gebeuren van het festival. Een 10 meter lange groene draak die bekendstaat als Doudou gaat het gevecht aan met ‘Sint-Joris’. De heilige wordt met twee pistoolschoten tot winnaar uitgeroepen, waarna de dode draak naar de binnenplaats van het stadhuis wordt gesleept. Sinds 2005 wordt het Doudou Festival door Unesco als immaterieel erfgoed erkend. Ben je op een ander moment in Mons? Breng dan een bezoek aan Musée du Doudou. Dit museum vertelt alle aspecten van dit eeuwenoude verhaal, met een eervol plekje voor de draak. Adres: Jardin du Mayeur, Grand Place, 7000 Mons, België. Website: www.museedudoudou.mons.be

Mundaneum

Het Mundaneum is een tentoonstellingsruimte en archiefcentrum dat ook bekendstaat als de ‘papieren Google’, een plek waar alle kennis van de wereld verzameld en geordend wordt. In de kelder van het gebouw ligt 6 kilometer aan archief, zo’n 10 miljoenen documenten, krantenartikelen, foto’s, affiches en andere papieren. Dat is niet helemaal te vergelijken met Google, want via deze zoekmachine zijn inmiddels meer dan 130 biljoen webpagina’s te raadplegen.

Het Mundaneum is begin 19e eeuw opgericht door twee Belgische juristen die een vernuftige indeling bedachten om documenten te classificeren, een systeem dat daarna door bibliotheken in meer dan 130 landen is gebruikt. Het verzamelen van kennis was vooral bedoeld om onderzoekers op weg te helpen. Nu is het Mundaneum de moeite waard voor de tijdelijke exposities die er worden gehouden, en die vaak inhaken op de informatiemaatschappij. Adres: Rue de Nimy 76, 7000 Mons, België. Website: www.mundaneum.org

Vuursteenmijnen van Spiennes

Als je wat wilt doen buiten Mons, moet je zeker een ritje naar het nabijgelegen Spiennes op je lijstje zetten. Hier liggen de grootste en oudste vuursteenmijnen van Europa, die zelfs een notering hebben op de Werelderfgoedlijst van Unesco. De mijnen liggen op een diepte van 15 meter en zijn 100 hectare groot, een fascinerend doolhof met duizenden schachten. Onze voorouders hakten hier duizenden jaren geleden gesteente uit dat ze gebruikten voor het maken van instrumenten en werktuigen. Afdalen in de neolithische mijnen is een bijzondere ervaring. Bij het complex is een museum, met de naam SILEX’S, waar je een rondleiding kunt boeken. Er geldt een maximaal aantal bezoekers, dus reserveren is verplicht. Adres: Rue de Nouvelles 7032, 7032 Mons, België. Website: www.silexs.mons.be

Wat te doen in Mons: praktische tips

Overnachten in Mons

In en rond Mons zijn vele opties om de nacht door te brengen. Alleen al in het centrum zijn enkele aangename hotels, bed & breakfasts en gastenverblijven. In de directe omgeving kun je terecht op campings en in vakantiehuizen. Mons heeft één hostel, Auberge de Jeunesse Mons, in de oude binnenstad op loopafstand van de Grote Markt. Tijdens het Doudou Festival is het raadzaam tijdig te reserveren.

Een van de beste plekken om te overnachten is Martin’s Dream Hotel, waar je zeker in dromenland kunt raken 😉 Het 4-sterrenhotel is gevestigd in een voormalige 19e-eeuwse kapel en klooster in het historische stadscentrum van Mons. Het neogotische gebouw was bijna 200 jaar een toevluchtsoord voor de nonnen van Bélian. In sommige hotelkamers zie je nog steeds iets van die sfeer terug, met grote glas-in-loodramen en prachtige versieringen. Het hotel heeft 62 modern ingerichte kamers en suites, een restaurant en een wellnessruimte. ► Boek een overnachting in Martin’s Dream Hotel vanaf € 72

Eten en drinken in Mons

Een stedentrip naar Mons betekent al snel culinair genieten. Niet alleen de stad zelf, maar ook de omliggende regio nodigt uit om je smaakpapillen op de proef te stellen. Zoals in heel België kun je er uiteraard terecht voor ambachtelijke biertjes uit lokale brouwerijen en chocolatiers waar de lekkerste chocolade wordt verkocht. En wist je dat er in de streek rond Mons zelfs wijn geproduceerd? In het dorpje Quévy-le-Grand vind je de Waalse wijngaard Domaine du Chant d’Eole (www.chantdeole.be), die sinds 2015 gespecialiseerd is in mousserende wijnen. Je kunt een rondleiding krijgen in het wijnhuis.

In Mons zelf ontbreekt het niet aan uitstekende restaurants. Goed aangeschreven staat Les Gribaumonts (www.lesgribaumonts.be), met een gedurfde keuken, goddelijke gerechten en een enthousiaste sommelier. Elke eerste dinsdag van de maand is er een thema-avond met proeverijen van verschillende soorten wijnen. Het restaurant is gevestigd in een 18e eeuws gebouw met grote ramen en een moderne inrichting, op een steenworp afstand van de Grote Markt.

Je zit ook niet verkeerd in La Table de Boucher (www.latableduboucher.be), dat een reputatie heeft opgebouwd als een van de beste restaurants van Mons. Het menu is een kakofonie van authentieke Belgische en Franse gerechten. Liefhebbers van rood vlees zullen dol zijn op dit restaurant, met overheerlijk mals gegrild vlees, zwarte Angus-biefstuk in boter met sjalot en tartaarsteak die de kok voor je neus bereidt. Het restaurant heeft een Bib Gourmand-vermelding van Michelin.

Reizen naar Mons

Mons is de hoofdstad van de provincie Henegouwen en ligt in het zuiden van België, niet ver van de grens met Frankrijk. De stad ligt ongeveer 70 kilometer ten zuiden van Brussel. Vanuit Amsterdam is het zonder files en oponthoud zo’n 3 uur rijden (280 kilometer).

Mons is een autovriendelijke stad, want in het stadscentrum op loopafstand van de Grote Markt zijn verschillende parkeerplaatsen waar je gratis kunt parkeren. Ook zijn er overdekte betaalde parkeergarages. Op de website van de gemeente Mons vind je een overzicht: www.mons.be

Met de trein kun je Mons bereiken vanuit elke grote stad in België. Vanuit Brussel rijdt elk uur een intercity naar Mons (reistijd 55 minuten). Met de trein vanuit Amsterdam ben je 3 uur onderweg, waarbij je in Brussel moet overstappen. Vanaf het treinstation van Mons is het 15 minuten lopen naar het oude centrum. ► Boek hier een treinticket naar Mons bij NS International

Voor meer informatie over wat te doen in Mons kun je kijken op de officiële website van het VVV-kantoor: www.visitmons.nl

Voor het laatst bijgewerkt op 12 februari 2021. Als je aanvullingen, tips of opmerkingen hebt over wat te doen in Mons (Bergen), België, kun je dat laten weten via het contactformulier. Foto’s © Anibal Trejo/Shutterstock.com; NAPA/Shutterstock.com; Sergey Dzyuba/Shutterstock.com; WBT/Anibal Trejo; Visitmons/Gregory Mathelot; Maison Van Gogh; WBT/Denis Erroyaux; WBT/JL Flémal; Booking.com.