Kuks Hospitaal, Tsjechië
Het Kuks Hospitaal is een fascinerend barok complex in het noorden van Tsjechië, vlak boven Jaroměř. Begin 18e eeuw kwamen welgestelden uit Midden-Europa hier bijeen om elkaar te ontmoeten, te genieten van een bruisend cultureel leven en een bad te nemen. De rijke graaf František Antonín Špork meende dat het water uit een bron op zijn landgoed rijk was aan mineralen en besloot een prestigieus kuuroord te bouwen. Tussen 1694 en 1724 verrees in het dorp Kuks een uitgebreid complex van barokke gebouwen, dat behalve uit baden ook uit een ziekenhuis, een kasteel, een theater en een renbaan bestond. Tot de gasten behoorde ook de beroemde componist Johann Sebastian Bach.
Het kuuroord was echter geen lang leven beschoren: na iets meer dan 30 jaar maakte een overstroming een einde aan de roem. De gebouwen bleken te dicht bij de rivier de Elbe te zijn gebouwd en werden in 1740 grotendeels weggevaagd. Toen bleek ook dat het mineraalwater uit de bronnen helemaal geen geneeskrachtige werking had. De restanten van het kasteel zijn in 1901 gesloopt, maar het ziekenhuis is blijven staan. Tot 1936 werd het nog gebruikt als militair hospitaal om gewonde soldaten en ouderen te verzorgen, maar nu is het te bezoeken als museum.
Tijdens een rondleiding in het Kuks Hospitaal zie je de ruimtes waar de zieken lagen, leer je meer over de familie Špork en zie je de weldaad waarmee het complex eeuwen geleden werd ingericht. Je ziet er nog de hospitaalkerk van de Heilige Drie-eenheid met zijn prachtige houten beelden en schilderingen. Hoogtepunt is de oorspronkelijke apotheek, die er vanbinnen nog hetzelfde uit als vroeger. Alle potten met de mysterieuze ‘geneesmiddelen’ staan nog in de barokke kasten, zoals fijngemalen mummies en wolfslever.
Ook bijzonder in het Kuks Hospitaal is een galerij met 24 beelden van beeldhouwer Matthias Braun (1684-1738), ook wel de ‘Michelangelo’ van Tsjechië genoemd. Tijdens een renovatie van 2010 tot 2015 zijn overigens in de lange gang van het ziekenhuis 52 muurschilderingen ontdekt. Deze serie staat bekend als ‘De Dans van de Doden’, met als boodschap dat alle mensen gelijk zijn vlak voordat ze overlijden.
Het Kuks Hospitaal is te bezoeken van april tot oktober. Je kunt alleen mee met een rondleiding, die alleen in het Tsjechisch wordt gegeven. Buitenlandse toeristen krijgen informatie te leen in hun eigen taal (ook in het Nederlands). Er is een restaurant bij het museum. Adres: Kuks 81, 544 43 Kuks, Tsjechië. Website: www.hospital-kuks.cz
