Bezienswaardigheden in Fez top-10

Fez laat je zien hoe Marokko er vroeger uitzag. Dit is de oudste koningsstad van het land die bekendstaat om de doolhofachtige medina met de schilderachtige smalle straatjes. Soms waan je je even in de middeleeuwen in Fez, waar leerlooierijen nog hetzelfde werken als  duizend jaar geleden en studenten nog altijd hun boeken tevoorschijn halen op de oudste universiteit ter wereld.

Fez werd al gesticht in de 8e eeuw, maar beleefde haar hoogtepunt in de 13e en 14e eeuw als hoofdstad van de Almoraviden. Dit was een islamitisch-Berbers rijk dat toen over Marokko regeerde. Uit die gloriejaren zijn nog vele historische bezienswaardigheden bewaard gebleven.

Dwalend door de oude stad kom je langs eeuwenoude paleizen, herenhuizen en moskeeën uit die tijd. Je kunt er een bezoek brengen aan Koranscholen met schitterende mozaïeken vloeren of voormalige Arabische herbergen die nu tot museum zijn omgebouwd.

De medina is het bruisende middelpunt van de stad, al is Fez in de loop der jaren flink uitgedijd met nieuwe wijken. Inmiddels wonen er meer dan 1 miljoen mensen in de derde stad van Marokko, tot 1912 nog de officiële hoofdstad van het land. Maar Fez blijft de spirituele hoofdstad van Marokko waar je kunt wegdromen in de betoverende architectuur en het rijke verleden. Ben je benieuwd wat je allemaal kunt doen? Hier vind je de 10 beste bezienswaardigheden in Fez!

Medina van Fez

Wat Fez uniek maakt is de eeuwenoude medina, het historische hart van de stad. Je verdwaalt gegarandeerd in dit doolhof van 9000 kronkelende straatjes en steegjes dat ook bekendstaat als Fes el-Bali, oftewel ‘oud Fes’. Het is een levendig en chaotische wijk die je overweldigt met een kakofonie aan geluiden, geuren, mensen, kleuren en muilezels.

De ommuurde medina werd gesticht in de 8e eeuw na Christus en nog steeds zie je hier het glorieuze middeleeuwse verleden van de stad. Fes e-Bali heeft een schat aan monumenten, madrassa’s (Koranscholen), paleizen, moskeeën, fonteinen en Arabische herbergen uit de 13e en 14e eeuw, toen Fez haar hoogtijdagen beleefde.

In het oude centrum vind je enkele van de beste bezienswaardigheden van Fez, zoals de leerlooierij van Chouara en de oudste universiteit ter wereld. Mede daarom kreeg de medina al in 1981 een notering op de Werelderfgoedlijst van Unesco. Maar de medina is allerminst een openluchtmuseum, maar een wijk waar de locals wonen, werken en winkelen.

Muilezels volgepakt met goederen persen zich door de smalle straatjes naar een van de kleurrijke souks waar specerijen, parfums , keramiek en traditionele Marokkaanse kleding wordt verkocht. De hoofdingang van de medina is Bab Bou Jeloud, een sierlijke stadspoort die in 1913 door de Fransen is gebouwd.

Hier kom je in de hoofdstraat Rue Talaa Kebira, vol winkels, mozaïeken en traditionele huizen. Het is leuk om rond te dwalen in de wirwar van straatjes, maar je kunt ook een rondleiding boeken met een gids om verborgen plekjes te ontdekken.

Boek hier een rondleiding in de medina van Fez

Leerlooierij van Chouara

De leerlooierij van Chouara mag je niet missen tijdens je trip naar Fez. Op deze plek in het hart van de medina wordt al sinds de middeleeuwen op ambachtelijke wijze leer geproduceerd, waarmee dit de oudste leerlooierij is ter wereld. De werkwijze is sinds de 11e eeuw nauwelijks veranderd, waarbij alles nog met handen en voeten gebeurt.

In aardewerken vaten wordt de huiden van geiten, kamelen, paarden en runderen geverfd, en vervolgens worden die bewerkt tot leren schoenen, riemen en handtassen. Je kunt de leerlooierij van Chouara bezoeken tijdens een rondleiding, maar bedenk wel dat de geur behoorlijk intens kan zijn. ► Lees hier meer over de leerlooierij van Chouara

Boek hier een rondleiding over de leerlooierij van Fez

Al-Karaouine Universiteit en moskee

De Al-Karaouine Universiteit in Fez e-Bali is de oudste nog bestaande universiteit ter wereld, die in 859 door de rijke Tunesische Fatima Al Fihri (een vrouw!) werd opgericht. Door de eeuwen heen hebben verschillende islamitische heiligen en geleerden hier hun religieuze kennis vergaard en nog steeds geldt de Al-Karaouine Universiteit als een van de leidende spirituele en educatieve centra van de moslimwereld.

De moskee heeft een gebedsruimte die plaats biedt aan 20.000 gelovigen. De moskee wordt beschouwd als de heiligste plek van Marokko, maar is niet toegankelijk voor niet-moslims. De bibliotheek is echter in 2016 gerenoveerd en wel geopend voor het publiek. Ook de bibliotheek behoort tot de oudste bewaard gebleven ter wereld.

De collectie omvat 30.000 zeldzame boeken, waaronder een koran uit de 9e eeuw. Bij een bezoek kun je een glimp opvangen van de indrukwekkende en handgemaakte tegels uit die tijd. Je kunt ook een uitstekend zicht krijgen op de moskee en de binnenplaats vanaf de daken van nabijgelegen restaurants in de medina. Samen met de leerlooierij behoort de universiteit tot de populairste bezienswaardigheden van Fez. Website: www.uaq.ma

Madrassa Bou Inania

Vlakbij de ingang van de oude medina ligt Madrassa Bou Inania, een voormalige religieuze school voor islamitische intellectuelen. Het is tussen 1351 en 1356 gebouwd door sultan Bou Inan en is een van de weinige religieuze gebouwen in Fez waar niet-moslims welkom zijn.

Madrassa Bou Inania is een architectonisch juweeltje, met prachtige mozaïeken, gebeeldhouwde houtwerk en stucwerk, indrukwekkend grote deuren en een binnenplaats met een fontein. Volgens sommigen is dit het mooiste gebouw van heel Marokko.

Tot de jaren zestig was het een goed functionerende religieuze school. Na die tijd is de madrassa grondig gerestaureerd, waardoor de muren weer zijn bekleed met traditionele Marokkaanse zellige tegels en het zijn oorspronkelijke schoonheid heeft teruggekregen. Het is ook de enige madrassa in Fez met een minaret en wordt nog steeds als moskee gebruikt. Adres: 3268+WV7, Rue Talaa Sghira, Fès, Marokko

Al-Attarine Madrassa

De Al-Attarine Madrassa is niet heel groot, maar wel een van de mooiste Koranscholen in Fez. De islamitische school werd in 1324 gebouwd door een sultan van de Meriniden, een Berberse moslimdynastie die van de 13e tot en met de 15e eeuw over Marokko heerste. Het is vernoemd naar de nabijgelegen kruiden- en parfummarkt, de Attarine souk.

De Madrassa wordt beschouwd als een van de beste voorbeelden van architectuur uit de tijd van de Meriniden. Vooral de binnenplaats is schitterend, met een marmeren fontein, een mozaïeken vloer, sierlijk houtsnijwerk en gedetailleerde inscripties en geometrische patronen op de muren. Ook in andere ruimtes kom je prachtig houtsnijwerk en strucwerk tegen.

De binnenplaats komt uit op een vierkante gebedsruimte. Op de tweede verdieping zijn 30 kamertjes waar ooit zo’n 60 studenten theologie studeerden. Klim naar boven en je hebt een geweldig uitzicht over de huizen van Fez. Je kijkt onder meer uit op het groene pannendak van de naastgelegen Al-Karaouine-moskee. De Al-Attarine Madrassa ligt in de oude medina en is een oase van rust tussen de rumoerige straatjes. Adres: Rue Talaa Kebira, Fez, Marokko.

Dar Batha Museum

Dar Batha ligt in de medina en is een voormalig paleis dat in 1915 werd omgebouwd tot een museum met een verbazingwekkende verzameling traditionele kunstvoorwerpen. Je vindt er fraai houtsnijwerk, Marokkaanse tegels, borduurwerk, tapijten en sieraden. Het hoogtepunt is de keramische collectie uit de 14e eeuw, met keramiek uit Fez dat beroemd is om zijn kobaltblauwe kleur.

Ook fascinerend is de verzameling astronomische instrumenten die gemaakt zijn door geleerde Arabieren. Ze zijn niet alleen functioneel, maar zijn ook prachtig gedecoreerd, met ingewikkeld bewerkte metalen en ingezette juwelen. Dar Batha heeft een mooie Andalusische tuin bij de ingang, met verschillende soorten planten, aroma’s en geluiden, plus mozaïeken en een fontein.

De binnentuin is met zijn schaduwrijke bomen en hoge palmen een oase in de stad. Dar Batha werd in de 19e eeuw gebouwd en was eerst een paleis van de Marokkaanse sultans Hassan I en Moulay Abd el Aziz. Het museum ligt tegenover de Madrassa Bou Inania. Adres: Oued Fejjaline، 5 Ave du Batha, Fez, Marokko. Website: www.fnm.ma

Jnan Sbil-tuinen

De Jnan Sbil-tuinen bieden de broodnodige ontsnapping als je even genoeg hebt van de gekmakende drukte in het historische centrum van Fez. Deze tuinen zijn een van de weinige groene enclaves in de oude stad en liggen tussen Fes el-Bali en Fes el-Jdid, de twee delen van de medina. Je kunt er wandelen tussen de fonteinen en bloembedden, luisteren naar het kwetteren van de vogels of bijkomen in de schaduw van bomen. Vooral bij zonsondergang wordt het druk, als ook locals hier de rust opzoeken.

De tuinen, die ook bekendstaan als Bou Jeloud, werden eind 19e eeuw aangelegd door sultan Moulay Hassan I. Deze heerser van Marokko liet toen ook wat zomerpaleizen bouwen in het gebied. De tuin werd in Franse stijl aangelegd met meer dan 3000 soorten bomen en planten, waaronder reuzenbamboe, pijnbomen en palmen. Er zijn speciale tuinen met planten uit Mexico en Andalusië. Aan de zuidkant ligt een grote vijver.

In het begin mocht alleen de koninklijke familie en de adel genieten van de Jnan Sbil-tuinen, maar in 1917 zijn ze geopend voor het publiek. Eind mei of begin juni zijn de tuinen een van de locaties van het 10-daagse muziekfestival Festival des Musiques Sacrées du Monde (www.fesfestival.com). Op maandag zijn de tuinen gesloten.

Koninklijk Paleis van Fez

Een beetje buiten de andere bezienswaardigheden ligt het Koninklijk Paleis van Fez, aan de noordkant van de stad. Het paleis staat lokaal bekend als Dar el-Makhzen en dateert uit de 13e eeuw. Eeuwenlang was het de residentie van sultan toen Fez de hoofdstad was van Marokko. Tegenwoordig is het een van de paleizen van de Marokkaanse koning, die het gebruikt voor ceremonies en officiële ontvangsten.

Je mag daarom helaas niet binnen een kijkje nemen, maar de buitenkant is ook erg bijzonder als je in de buurt bent. Meest opvallend is de indrukwekkende entree met de zeven massieve bronzen deuren die de ‘gouden poorten’ worden genoemd. De deuren zijn rijkelijk versierd met geometrische patronen, bloemmotieven en Arabische kalligrafie. Rondom de muren zie je traditionele Marokkaanse tegeltjes. Adres: n1 boulakhsissat, Fès 33110, Marokko.

Nejjarine Museum voor Houtsnijwerk

Het Nejjarine Museum voor Houtsnijwerk (Le Musée Nejjarine des Arts et Métiers du Bois) in het hart van de medina van Fez brengt een eerbetoon aan de Marokkaanse traditie van het bewerken van hout. De tentoonstelling laat prachtige houtsnijwerken zien die gemaakt zijn dankzij een eeuwenoud vakmanschap.  Creaties variëren van houten muziekinstrumenten en gebedssnoeren tot rijk versierde meubels en leesplankjes voor Koranstudenten.

Het museum is gevestigd in een funduq uit de 17e eeuw: een herberg voor reizende kooplieden en hun dieren. Zij konden hier hun goederen stallen als ze door Fez reisden. Twee verdiepingen met bewerkte balkons en sierlijke pilaren kijken uit op de binnenplaats . Voor de opening van het museum is de voormalige karavanserai prachtig gerestaureerd. Adres: 327F+WJ5, Fès, Marokko.

Graven van de Meriniden

Op een heuvel ten noorden van de medina vind je de ruïnes van twee tombes van de Meriniden, een Berberse moslimdynastie die van de 13e tot en met de 15e eeuw over Marokko regeerde. De graven dateren uit de 14e eeuw en maakten ooit deel uit van een koninklijke necropolis, al zie je nu alleen nog wat ruïnes. Je ziet nog wel de grote hoefijzervormige boogingangen van de mausolea.

Er is weinig bekend over de mysterieuze graven. Zo is nog niet achterhaald wie er begraven lagen. De ruïnes zelf heb je snel gezien, maar het weidse uitzicht over Fez is eigenlijk de beste reden om de heuvel te beklimmen. Vanaf deze plek heb je een spectaculair zicht op de medina en het omliggende landschap met de groene heuvels.

Vooral bij zonsondergang komen veel locals de heuvel op om te luisteren naar de gebedsoproep die uit de moskeeën klinkt. Vanaf de medina is het ongeveer 20-25 minuten lopen. Voor zonsondergang kun je beter een taxi nemen zodat je niet in het donker terug hoeft te lopen. Adres: 329C+W6W, Fes, Marokko

Voor het laatst bijgewerkt op 4 juli 2025. Als je aanvullingen, tips of opmerkingen hebt over de beste bezienswaardigheden in Fez, Marokko, kun je dat laten weten via het contactformulier. Foto’s © Shutterstock.com.