Bezienswaardigheden in Rome top-15

Rome is een levend en ademend kunstwerk. Talloze paleizen, tempels en kerken hebben de tand des tijds doorstaan, dus in Rome is aan musea en bezienswaardigheden geen gebrek. De stad heeft zelfs de meeste monumenten ter wereld, maar ook qua hedendaagse kunst, cultuur en architectuur doet Rome niet onder voor andere Europese hoofdsteden.

Om alle musea en bezienswaardigheden te bezoeken, moet je vele dagen uittrekken. Het kan voordelig zijn een Roma Pass aan te schaffen voor 48 of 72 musea, waarmee je toegang krijgt tot één of twee musea, gebruik kunt maken van het openbaar vervoer en korting krijgt op tentoonstellingen en evenementen. Bestellen kan online via www.romapass.it.

Wil je een stedentrip maken naar de hoofdstad van Italië? Hieronder vind je de 15 beste bezienswaardigheden in Rome die je zeker niet mag overslaan.

Top bezienswaardigheden in Rome

Pantheon

Het Pantheon is het best bewaarde en een van de indrukwekkendste monumenten uit de oudheid. De Romeinse tempel werd tussen 118 en 125 gebouwd door keizer Hadrianus. Binnen zie je een kolossale ronde koepel, die even hoog is als de diameter daarvan. Deze koepel is zelfs groter dan die van de Sint-Pieterskerk in Vaticaanstad. Bijzonder is het 9 meter grote gat in de nok dat voor bijzondere lichteffecten zorgt.

Sinds begin 7e eeuw is het Pantheon een basiliek en nog altijd worden er kerkdiensten gehouden. Niettemin is het een van de populairste bezienswaardigheden van Rome. Voor de imposante voorgevel met 16 zuilen staan altijd lange rijen. Lange tijd was de toegang gratis, maar sinds juli 2023 moet je entree betalen om het Pantheon te bezoeken. ► Lees hier meer over het Pantheon

Forum Romanum

Het Forum Romanum, naast het Colosseum, was in de oudheid het politieke, religieuze en culturele centrum van het keizerlijke Rome. Er was een marktplein waar handel werd gedreven, de senaat nam er beslissingen over oorlog en vrede en keizers werden er gekroond. Dagelijks kwamen hier duizenden Romeinen bij elkaar.

Nu bestaat het uit ruïnes, tempels en triomfbogen. Op het terrein zie je de overblijfselen van de belangrijkste gebouwen, zoals de gerestaureerde Curia Julia, het senaatsgebouw van het oude Rome. Bekijk ook de acht overgebleven zuilen van de Tempel van Saturnus, de oudste tempel van Rome die in 497 voor Christus is gebouwd. Toen was het al een architectonisch meesterwerk dat de welvaart en macht van Rome moest symboliseren.

Drie zuilen staan nog overeind van het Forum van Caesar, waar de Romeinse generaal Julius Caesar werd gecremeerd nadat hij in 44 voor Christus werd vermoord. Nog altijd leggen mensen bloemen bij zijn graf. Je kunt een combinatieticket kopen voor het Forum Romanum, het Colosseum en de Palatijn, een van de zeven heuvels van Rome. Adres: 00186 Rome, Italië. Website: www.colosseo.it

Capitolijnse Musea

De Capitolijnse Musea (Musei Capitolini) behoren tot de oudste musea ter wereld. De geschiedenis gaat al terug tot 1471, toen paus Sixtus IV er zijn verzameling bronzen beelden liet onderbrengen. Een van die beelden is van de Capitolijnse wolvin, dat uitgegroeid is tot het symbool van Rome. Volgens een legende voedde hij de tweelingbroers Romulus en Remus. Zij waren de stichters van Rome.

De Capitolijnse Musea hebben inmiddels een omvangrijke collectie kunstvoorwerpen, sculpturen en archeologische vondsten uit de Romeinse tijd, de renaissance en de middeleeuwen. Het hoogtepunt is uiteraard het beeld van de wolvin.

De Capitolijnse Musea bevinden zich in drie afzonderlijke gebouwen op de Piazza del Campidoglio op het Capitool, een van de zeven heuvels van Rome. Het museum is maandag gesloten. Er staan altijd rijen voor de ingang, maar je kunt online kaarten bestellen en zo de wachtrij omzeilen. Adres: Piazza del Campidoglio, 1, 00186 Rome RM, Italië. Website: www.museicapitolini.org

Castel Sant’Angelo (Engelenburcht)

Lopend in de richting van Vaticaanstad kun je Castel Sant’Angelo niet missen. Dit kasteel, in het Nederlands bekend als de Engelenburcht, pronkt als een grote bruine ronde taart langs de Tiber rivier. Bovenop staat een gigantisch beeld van een aarstengel, waar het zijn naam aan te danken heeft. Castel Sant’Angelo is tussen 135 en 139 gebouwd als mausoleum voor de Romeinse keizer Hadrianus.

De engel maakte haar entree in 590. Volgens een legende verscheen aarstengel Michaël toen bovenop het kasteel voor paus Gregorius I. Dat zou het einde betekenen van een grote pestepidemie die Rome in haar greep had. Later is de Engelenburcht gebruikt als fort en gevangenis. In de 13e eeuw werd er een ondergrondse gang aangelegd naar het Vaticaan, zodat pausen een veilig heenkomen konden zoeken als ze in gevaar waren.

In 1901 werd Castel Sant’Angelo opengesteld voor bezoekers. In het museum kun je onder meer keramiek, wapens, schilderijen, sculpturen en militaire memorabilia bewonderen. Bovenin is een aardig café met uitzicht op Rome en Vaticaanstad. Je kunt online tickets bestellen. Op de eerste zondag van de maand is de toegang gratis tot Castel Sant’Angelo. Adres: Lungotevere Castello, 50, 00193 Rome RM, Italië. Website: castelsantangelo.beniculturali.it

Galleria Borghese

Een statige tuinvilla herbergt Galleria Borghese, een van de beste kunstmusea van Rome. In deze villa vind je een schitterende collectie schilderijen en beeldhouwwerken die kardinaal Scipione Borghese in de 17e eeuw bij elkaar heeft gebracht. Deze neef van paus Paulus V was een fervent kunstliefhebber en zocht een plek om de kunstverzameling van zijn familie in onder te brengen. Borghese was een steenrijke adellijke dynastie in Rome die goede banden onderhield met het Vaticaan.

In de villa zie je werken van vooraanstaande kunstenaars uit de renaissance en de barok, onder wie Raphael, Bernini, Botticelli, Titiaan, Caravaggio en Rubens. Ook is er oude Romeinse kunst te zien, met mozaïeken uit oude Romeinse villa’s. Een van de hoogtepunten is een witmarmeren sculptuur van Paolina Bonaparte, de zus van Napoleon. Canova beeldde haar ontspannen uit, liggend met een appel in de hand.

De collectie van Galleria Borghese is niet enorm groot met 260 werken, maar wel tentoongesteld in prachtige marmeren zalen met beschilderde plafonds. En je kunt de kunst in alle rust bekijken omdat een maximaal aantal bezoekers tegelijk naar binnen mag. Vooraf reserveren voor een tijdslot is dan ook noodzakelijk. Adres: Piazzale Scipione Borghese, 5, 00197 Rome, Italië. Website: galleriaborghese.beniculturali.it

Basiliek van Santa Maria Maggiore

Rome heeft nogal wat kerken die aan Maria zijn gewijd. maar het meest indrukwekkend is de Basiliek van Santa Maria Maggiore. Dit is een van de vier pauselijke basilieken in de Italiaanse hoofdstad die in de 4e eeuw is gebouwd op de heuvel Esquilijn (een van de zeven heuvels in Rome). Hier verscheen in de nacht van 5 augustus 358 de Maagd Maria in een droom voor een Romeinse aristocraat die met zijn vrouw een kinderwens had.

De wens werd vervuld, en door het wonder werd er en passant op deze plek een kerk gebouwd. Kosten noch moeite werden gespaard voor het interieur, met de mozaïeken, de Romeinse marmeren zuilen en het gouden plafond. Hiervoor zou het eerste goud zijn gebruikt dat Columbus uit Amerika meebracht. De basiliek herbergt een houten paneel van Maria met een kindje in haar armen (Salus Populi Romani), dat in de 1e eeuw geschilderd zou zijn door Lucas de Evangelist. Hij is een van de auteurs van de Bijbel.

Bijzonder is de relikwie van de Heilige Kribbe dat in een kristallen kastje achter het altaar wordt bewaard. Hierin zitten vijf stukken hout die van de kribbe van Jezus afkomstig zouden zijn. Wetenschappers constateerden dat het hout inderdaad afkomstig is uit de tijd van Jezus’ geboorte.

De basiliek heeft een marmeren kerststal uit 1291 die doorgaat voor de oudste ter wereld en in de kerk vond ook de eerste kerstnachtmis plaats. De toren uit de 14e eeuw is met 75 meter de hoogste klokkentoren van Rome. De basiliek zelf is gratis te bezoeken, maar voor het museum met alle kerkschatten moet je entree betalen. Adres: Piazza di Santa Maria Maggiore, 00100 Rome RM, Italië. Website: www.basilicasantamariamaggiore.va

Monument voor Victor Emanuel II

Het Monument voor Victor Emanuel II is een kolossaal bouwwerk met wit marmer, brede trappen, vele sculpturen en 15 meter hoge zuilen. Het monument werd gebouwd tussen 1885 en 1935 ter ere van Vittorio Emanuele II (1820-1878), die in 1861 de eerste koning van het verenigde Italië werd. Hij zette zich in voor de eenwording van Italië, wat hem uiteindelijk ook lukte en de titel van vorst opleverde.

Door de enorme omvang en witte kleur voelt het herdenkingsmonument een beetje misplaatst in Rome en daardoor heeft het talloze bijnamen gekregen. ‘Bruidstaart’ en ‘typemachine’ zijn liefkozend bedoeld, maar ‘kunstgebit’ is wat minder flatteus. Voor het monument staat een ruiterstandbeeld van Victor Emanuel II en bevindt zich het Graf van de Onbekende Soldaat, dat in 1921 is opgericht.

Deze soldaat is omgekomen in de Eerste Wereldoorlog, waarmee het monument ook de Italiaanse slachtoffers uit die oorlog herdenkt. Het graf wordt 24 uur per dag door twee soldaten bewaakt. Binnen in het bouwwerk bevindt zich Museo del Risorgimento, een museum over de Italiaanse hereniging. Met een glazen lift kun je naar het panoramaterras op 70 meter hoogte, bovenop het monument, voor misschien wel het beste 360°-uitzicht over heel Rome. Adres: Piazza Venezia, 00186 Roma RM, Italië. Website: vive.cultura.gov.it

Basiliek van Sint-Jan van Lateranen

De Basiliek van Sint-Jan van Lateranen (Basilica di San Giovanni in Laterano) is de oudste kerk van Rome, die rond 313 werd gebouwd in opdracht van keizer Constantijn de Grote. In 324 vond de inwijding plaats van de kathedraal, die sindsdien bekendstaat als ‘de moederkerk van de wereld’ (dat is dus niet de Sint-Pieterkerk in Vaticaanstad).

Het is echter wel een van de vier pauselijke basilieken van Rome die officieel onder paus valt. Er staat dus een ‘stoel’ van de paus. Tot 1870 vonden hier ook de installaties plaats van de nieuwe pausen en binnen vind je zes pauselijke graven. De kerk is gebouwd op de resten van het paleis van de voorname familie Laterani en kreeg daardoor de huidige naam.

Door de eeuwen heen heeft de kerk van alles te verduren gehad, van branden en aardbevingen tot plunderingen. Toch is veel gelukkig bewaard gebleven en ziet het interieur er schitterend uit, met de zuilen, beelden, mozaïeken en fresco’s. De grote bronzen deur was nog onderdeel van de Romeinse senaat en is dus al ruim 2000 jaar oud. Julius Caesar zou er doorheen gelopen hebben.

Bewonder vooral de twaalf beelden van de apostelen in de nissen aan de zijkant, die in de 18e eeuw zijn gebeeldhouwd. Herken jij ze allemaal? De toegang is gratis, maar voor het basiliekmuseum moet je een kaartje kopen. Adres: Piazza San Giovanni In Laterano, 00184 Rome RM, Italië. Website: www.basilicasangiovanni.va

Piazza del Popolo

Piazza del Popolo (het ‘Volksplein’) is een bekend en groot ovaalvormig plein in het historische centrum van Rome met een boeiende geschiedenis. In de tijd van de Romeinen stond hier namelijk de noordelijke poort van de stad. Hier kwamen reizigers de stad binnen vanaf de Via Flaminia, de weg die doorliep naar de Adriatische kust.

De oorspronkelijke poort is in de 15e eeuw vervangen door de Porta del Popolo, die je vandaag de dag ziet. Een van de bezienswaardigheden op het plein zelf is Egyptische obelisk van 1300 voor Christus. Die hoorde ooit bij een zonnetempel in het oude Egypte. In 10 voor Christus bracht keizer Augustus de obelisk naar Rome om de verovering van Egypte te vieren. Pas in 1589 kwam het monument op Piazza del Popolo te staan.

De huidige neoklassieke uitstraling kreeg het plein tussen 1811 en 1822, toen architect Giuseppe Valadier het flink onder handen nam en drie fonteinen toevoegde. Aan de westkant staat de Neptusfontein, bij de obelisk staat de fontein met vier leeuwen (Fontana dei Leoni). Aan de oostkant staat een marmeren fontein die gewijd is aan de godin Roma.

Er kijken drie kerken uit op het plein. Aan de noordkant staat de Santa Maria del Popolo uit de 15e eeuw. Aan de zuidkant staan de tweelingkerken Santa Maria dei Miracoli en Santa Maria in Montesanto, die tegelijkertijd in het midden van de 17e eeuw werden gebouwd.

➽ TIP: beklim de trappen aan de oostkant van het plein voor een waanzinnig uitzicht over Piazza del Popolo

Domus Aurea

Een wat minder bekende attractie in Rome is Domus Aurea, het pronkerige paleis van keizer Nero. Deze keizer, bekend als de slechtste in de Romeinse tijd, liet dit extravagante paleis bouwen in 64 na Christus. Een groot deel van Rome was net daarvoor afgebrand, dus Nero had een nieuw onderkomen nodig.

Door de pracht en praal kwam zijn paleis bekend te staan als het ‘Gouden Huis’. Van bladgoud en marmer tot edelstenen en parelmoer: niets was te gek om het paleis mee in te richten. Er waren talloze feestzalen en in de vestibule stond een kolossaal standbeeld van de keizer himself. Domus Aurea werd de meest luxueuze residentie van alle Romeinse keizers.

In de 15e eeuw is het paleis herontdekt, dat grotendeels onder de grond bleek te liggen. Inmiddels zijn zo’n 150 kamers uitgegraven (van de 300) en talloze fresco’s blootgelegd. Je kunt Domus Aurea alleen bezoeken tijdens een rondleiding van vrijdag tot en met zondag. De rest van de week vinden er nog steeds restauratiewerkzaamheden plaats. Reserveren is noodzakelijk en hou er rekening mee dat het koel kan zijn in de ondergrondse gangen. Adres: Vle della Domus Aurea, 00184 Roma RM, Italië.

Boek hier een rondleiding in Domus Aurea

MAXXI Museum

Het heeft even geduurd, maar in 2010 kreeg Italië dan toch eindelijk zijn eerste nationale museum voor moderne kunst en architectuur. In Rome kun je daarvoor terecht in het MAXXI Museum (Museo Nazionale delle Arti del XXI Secolo), in een spectaculair gebouw dat minstens zo indrukwekkend is als de nog bescheiden collectie. De gebogen structuur van glas, staal en beton is een ontwerp van de Brits-Iraakse architect Zaha Hadid (1950-2016).

Binnen vinden bezoekers hun weg door de collectie via een labyrint van bruggen en hellingen, waarbij de zalen elkaar overlappen en kruisen en het interieur vloeiend overloopt in het exterieur. Op een oppervlakte van 27.000 vierkante meter worden werken getoond van Italiaanse en buitenlandse kunstenaars als Francesco Clemente, William Kentridge en Anish Kapoor.

De architectuurcollectie bestaat onder meer uit tekeningen, foto’s, maquettes, documenten en audio- en video-opnamen. Naast de vaste tentoonstelling zijn er regelmatig tijdelijke exposities, shows, workshops en andere evenementen. Het MAXXI Museum ligt op het terrein van een voormalige militaire kazerne in de wijk Flaminio, ten noorden van het centrum van Rome. Adres: Via Guido Reni, 4a, 00196 Rome, Italië. Website: www.maxxi.art

Voor het laatst bijgewerkt op 23 maart 2025. Als je aanvullingen, tips of opmerkingen hebt over de beste bezienswaardigheden in Rome, Italië, kun je dat laten weten via het contactformulier. Foto’s © Shutterstock.com.