Openbaar vervoer in Parijs, Frankrijk
In Parijs is het openbaar vervoer de beste manier om in de stad te reizen. Vooral de ondergrondse metro en de regionale treinen zijn ideaal om de plaats van bestemming te bereiken. Een bus is handig voor het reizen naar de buitenwijken. Het openbaar vervoer in de Franse hoofdstad is efficiënt, snel, veilig en goedkoop. Parijs is te groot om alles te voet af te leggen en in de straten is vaak zo druk met verkeer, dat je er met een auto of taxi vaak langer over doet om ergens te komen.
Het openbaar vervoer in Parijs wordt verzorgd door het vervoersbedrijf RATP (Régie Autonome des Transports Parisiens). Op de website kun je de dienstregeling en actuele reisinformatie raadplegen: www.ratp.fr
Reizen met de metro in Parijs
Een bezoek aan Parijs is niet compleet als je geen ritje met de metro hebt gemaakt. ,,De metro is de beste manier voor een buitenlander om de essentie van Parijs snel en correct te begrijpen”, zei de Tsjechische schrijver Franz Kafka eens.
De hoofdstad van Frankrijk heeft een immens groot metronetwerk, dat tot de oudste ter wereld behoort. In 1898 begon de aanleg en in 1900 werd de eerste metrolijn geopend, op tijd voor de wereldtentoonstelling Exposition Universelle in 1900. Inmiddels zijn er 16 verschillende metrolijnen en meer dan 300 metrostations, waarmee je alle belangrijke bezienswaardigheden kunt bereiken.
De metro is de snelste en makkelijkste manier om Parijs te verkennen, dus het is veruit de aantrekkelijkste vorm van openbaar vervoer. Jaarlijks maken maar liefst 1,4 miljard mensen gebruik van de metro. De metro’s rijden vanaf circa 06.00 uur in de ochtend tot 01.15 uur (van zondag tot en met donderdag). Op vrijdag en zaterdag rijden de metro’s door tot ongeveer 02.15 uur. Tijdens het spitsuur rijdt er om de 2 minuten een metro, dus je hoeft nooit lang te wachten. ‘s Nachts moet je dus de taxi of de nachtbus nemen (zie onder).
De populariteit van de metro heeft ook een keerzijde, want juist tijdens de spits kiezen veel Parijzenaren het openbaar vervoer om op tijd op hun werk te zijn. Dat betekent dat het immens druk is in de metro tijdens de spits, en je op veel metrolijnen als haringen in een ton tegen elkaar staat gedrukt. In de zomer kan dat nog een graadje erger zijn, omdat veel metrostellen geen airconditioning hebben en het dan erg warm kan zijn. Als je niet van drukte houdt, kun je de metro het beste mijden tussen 08.00 en 10.00 uur in de ochtend en tussen 17.00 en 20.00 uur in de namiddag.
De ingang van een metrostation is te herkennen aan een rood bordje met de tekst ‘METRO’ of met een ouderwets geel bordje met de tekst ‘Metropolitain‘. Het is geen straf om af te dalen naar de metrostations in Parijs, want die staan bekend om hun kunst en artistieke inrichting. Zo heeft het metrostation Louvre-Rivoli replica’s van kunstwerken die in het museum zelf te zien zijn. Metrostation Arts et Métiers is ontworpen om eruit te zien als een onderzeeër en de muren van metrostation Bastille tonen de historische Franse revolutie.
Voorts zal je in de metrostations en in de metro’s regelmatig muzikanten tegenkomen. Het is niet zo dat iedereen met een muziekinstrument zomaar zijn deuntje mag laten horen. Sinds 1997 worden er audities gehouden door de organisatie Espace Metro Accords. Die selecteert een paar honderd muzikanten die toestemming krijgen om hun muziek in de Parijse metro te laten horen. Zo klinkt het dus ook nog ergens naar.
Reizen met de trein Parijs
Parijs heeft een netwerk van regionale treinen dat bekendstaat als RER (Réseau Express Régional). Het gaat om vijf treinverbindingen met de letters A, B, C, D en E. Deze treinen rijden net als de metro een groot deel onder de grond en verbinden Parijs met de voorsteden in de provincie (Île-de-France). De RER-treinen rijden vanaf 06.00 uur in de ochtend tot ongeveer 00.45 uur in de nacht.
Voor het openbaar vervoer zijn de RER-treinen vaak sneller dan de metro. Ze stoppen bij veel minder haltes. Zo stopt de trein van Châtelet-Les-Halles naar Gare du Nord tussendoor maar één keer, terwijl de metro op hetzelfde traject zes haltes aandoet. De regionale treinen stoppen op grote stations waar ook de metro stopt, zodat je makkelijk kunt overstappen. Je kunt hetzelfde kaartje gebruiken (zie onder).
Het gebruik van de RER-treinen kan in het begin wat ingewikkeld lijken, maar door de gewonnen tijd is het de moeite waard om hier af en toe gebruik van te maken. Bovendien zijn de regionale treinen het makkelijkste middel van vervoer om op drie belangrijke plekken te komen: RER A gaat naar Disneyland Paris, RER B gaat naar luchthaven Charles de Gaulle en RER C gaat naar het Paleis van Versailles. Net als bij de metro zijn de RER-treinen erg druk tijdens de spits, als veel forenzen vanuit de buitenwijken naar het centrum van de stad reizen.
Reizen met de bus in Parijs
Met metrostations die vaak niet meer dan 500 meter van elkaar liggen, denk je in Parijs niet meteen aan de bus. Toch kan de bus de snelste route zijn tussen twee plekken. Hoe verder je uit het centrum gaat, hoe groter de afstanden zijn tussen de metrostations. Het kan dan best zijn dat je hotel of hostel veel dichter bij een bushalte ligt, en dan is het makkelijker om de bus te nemen. Ook zie je vanuit de bus meer van de stad dan in de donkere en benauwde metrotunnels.
Er zijn enkele tientallen buslijnen in Parijs. Elke buslijn heeft een kleur en een nummer en voorop de bus staat de eindbestemming aangegeven. De reguliere bussen rijden vanaf ongeveer 06.30 uur tot 00.30 uur. Bij het toeristenkantoor of op metrostations kun je een gratis kaart halen waarop alle buslijnen staan aangegeven. Je kunt een kaartje kopen bij de buschauffeur voor € 2. Wanneer je bij een halte wilt uitstappen, druk je in de bus op de rode knop.
Nachtbussen in Parijs
De bus is ook ideaal als je na een avond stappen terug wilt naar je hotel. Tijdens de nacht is de bus het enige middel van openbaar vervoer, omdat de metro’s dan niet rijden (al kun je natuurlijk ook door nachtelijk Parijs gaan lopen of een dure taxi nemen). Parijs kent een netwerk van nachtbussen dat bekendstaat als Noctilien. Deze bussen rijden tussen 00.30 uur en 05.30 uur.
De nachtbussen zijn verbonden via vijf belangrijke knooppunten: Châtelet, Montparnasse, Gare de l’Est, Gare Saint-Lazare en Gare de Lyon. Ook stoppen de bussen bij alle RER-stations. Net als bij de gewone bus kun je bij de buschauffeur een kaartje kopen voor € 2. Voor een overzicht van de nachtbussen in Parijs kun je hier een officiële kaart downloaden.
Reizen met de tram in Parijs
In Parijs kun je beperkt met de tram reizen. De Franse hoofdstad had in de 19e eeuw nog een uitgebreid netwerk van tramlijnen, maar dat is in de loop van de 20e eeuw vervangen door de metro. De aanzwellende stadsbevolking en de behoefte om Parijs met de voorsteden te verbinden, heeft in 2006 geleid tot de aanleg van een nieuwe tramlijn.
Deze tramlijn T3 rijdt in het zuiden en oosten van Parijs, over de boulevards des Maréchaux net binnen de stadsgrenzen. De tramlijn verbindt Pont du Garigliano in het 15e arrondissement met Porte de la Chapelle in het 18e arrondissement. Kijk voor meer informatie op www.tramway.paris.fr
Kopen van kaartjes voor het openbaar vervoer in Parijs
Het kopen van een kaartje is niet ingewikkeld. Je kunt een kaartje kopen bij automaten en loketten op metrostations en bij tabakszaken (Tabac). Het is een klein wit kartonnen kaartje met een magneetstrip aan de achterkant. Een enkele rit kost € 1,90 (in 2018). Bij de buschauffeur kost een kaartje € 2,00. Kinderen onder de 4 jaar reizen gratis en kinderen van 4 tot en met 9 jaar krijgen een korting van 50 procent. Bij de automaten kun je betalen met munten, een bankpas (met Maestro-logo) of een creditcard. De taal is ook in het Engels te selecteren.
Een kaartje is geldig voor de metro, de tram en de RER-trein in zones 1 en 2. Dat is het centrum van Parijs binnen de ringweg. Ook is dit metrokaartje geldig voor het ritje met de kabelbaan naar de Sacré-Coeur in Montmartre. Een standaard metrokaartje (t+ ticket) is 2 uur geldig, en binnen die tijd kun je ondergronds overstappen op een andere metro of een regionale trein. Blijf wel binnen de poortjes. Soms moet je flinke stukken lopen door lange tunnels. Bij het overstappen op een bus of een tram is het kaartje maar 1½ uur geldig.
Als je vaker gebruik maakt van het openbaar vervoer in Parijs, kun je ook een boekje met tien kaartjes (carnet) kopen voor € 14,90 (dan betaal je dus € 1,49 per rit). Daarnaast kun je een dagkaart kopen voor één of meer zones (met de naam Mobilis). Verder zijn er kaartjes te koop waarmee je 2, 3 of 5 dagen achter elkaar gebruik kunt maken van het openbaar vervoer: de Paris Visite Pass.
Deze meerdaagse kaart is geldig voor zones 1 tot en met 3 en is het meest ideaal voor een stedentrip in Parijs. Je hebt dan geen gehannes om iedere keer weer een nieuwe kaartje te kopen. Met het Paris Visite-kaartje krijg je ook nog korting bij sommige toeristische attracties. De dagkaart en meerdaagse kaarten kun je ook kopen bij automaten op de metro- en treinstations.
Het kaartje heb je op metrostations en treinstations altijd nodig om de poortjes te openen, dus raak het niet kwijt (wat best lastig is, want het is een klein kaartje). In de bus moet je het aan de buschauffeur laten zien. Ook worden kaartjes weleens gecontroleerd in het openbaar vervoer. Als je dat niet kunt laten zien aan de conducteur, riskeer je een boete.
Voor het laatst bijgewerkt op 16 februari 2018. Als je aanvullingen, tips of opmerkingen hebt over het openbaar vervoer in Parijs, Frankrijk, kun je dat laten weten via het contactformulier. Foto’s © Pixabay; Flickr.com/side78; Wereldreizigersclub; Flickr.com/Julian Walker.
